|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
wislak7770 Kasztelan
Dołączył: 26 Mar 2013 Posty: 782 Skąd: Tarnów
|
Wysłany: Sob Lut 08, 2020 3:51 am Temat postu: Strzelno |
|
|
rotunda św. Prokopa
Cytat: | Świątynia w Strzelnie ma granitowy mur okrągły, kopułą przykryty; również okrągłą jest przypierająca doń wieżyca obronna, dostępna tylko od wnętrza nawy. To połączenie typu okrągłej baszty zamkowej z cylindryczną świątynią kopulastą jest dobrym przykładem zwartości i warowności pierwszych świątyń chrześcijańskich w Polsce |
Cytat: | Budowa kościoła św. Prokopa w Strzelnie tworzy zatem jakby przejście od prastarych założeń okrągłych do późniejszego typu romańskich kościołów podłużnych z wieżą od czoła. Ta wieżyca frontowa świątyni nie była jednak podówczas dzwonnicą, gdyż wąskie otwory okienne
nie nadawały się, (jak późniejsze clairyoyes) do przepuszczenia głosu dzwonów, ani też dzwonów tych nie można było w starych wieżycach ani wyciągnąć, ani też osadzić. Ponieważ nadto użycie dzwonów kościelnych rozpowszechniło się u nas znacznie później, przeto dowód to oczywisty, że wieże kościelne były strażnicami obserwacyjnemi i obronnemi basztami. Taka baszta wieżowa miała często sklepione ubikacje mieszkalne na piętrze
(empory wieżowe), zaopatrzone nieraz i w absydę dla pomieszczenia ołtarzyka, na wypadek gdy kościół sam, z powodu oblężenia nie mógł służyć jako miejsce kultu religijnego. Wyższe partje wieżycy, zaopatrzone u góry we wąskie otwory mieściły obrońców świętego miejsca, którzy przez te otwory, umieszczone pod hełmowym dachem, razili pociskami atakującego wroga. Nawet przebita w skalnej opoce studnia u dołu baszty, zaopatrywała we wodę zamkniętych tamże obrońców; komunikację między poszczególnemi piętrami tworzyły kamienne schody kręcone. Jak i w kościele św. Prokopa, tak zawsze dojście do świątyni było założone od południa, a nigdy od zachodu przez wieżę, gdyż baszta wieżowa była zupełnie od zewnątrz niedostępna. Wejście na wieżę prowadziło tylko od wnętrza kościoła, przez niewielkie drzwi okute silnie żelazem i zasuwane od wnętrza wieży potężnemi zaworami. |
Źródło: Czasopismo Techniczne : 1931 : nr 15 ( http://bc.inig.pl:8080/dlibra/plain-content?id=2927 )
na forum: https://zamkidwory.forumoteka.pl/temat,3934,strzelno-rotunda-sw-prokopa.html |
|
Powrót do góry |
|
|
wislak7770 Kasztelan
Dołączył: 26 Mar 2013 Posty: 782 Skąd: Tarnów
|
Wysłany: Pią Cze 26, 2020 2:18 am Temat postu: |
|
|
w zasadzie powinno być nie tylko rotunda, ale i cały zespół klasztora ponorbertańskiego:
Cytat: | Bliska lokalizacja dwóch kamiennych kościołów, ryglowane drzwi i liczne wieże nadawały zespołowi klasztornemu charakter obronny. Mógł on być włączony do planu obrony państwa, zamykając przed wrogiem jedną z dróg wiodących w głąb Wielkopolski (z Włocławka na Kwieciszów — Gniezno — Pobiedziska — Poznań do Gubina) i na Śląsk (z Torunia do Wrocławia) |
Cytat: | W końcu XVIII w. budynki klasztorne wymagały kolejnego remontu. Pewne partie klasztoru w latach 1787-1796 były rozbierane, a inne — murowane od fundamentów. Prace trwały około zamku (czyli dworu prepozyta) i rezydencji, izdebki za murami, domu organisty, murów klasztornych i parkanu wokół sadu, studni, wież kościelnych, cmentarza, okien klasztornych i kościelnych. |
Cytat: | Dodatkowy mur parkanowy połączył wieżę kościoła z budynkiem furty. Wysunięcie wieży zachodniej rotundy poza linię murów klasztornych nadawało jej charakter warowny (wieża bramna chroni w sposób bierny), wzmacniając system obrony klasztoru. Dzięki swej wysokości, silnej konstrukcji, stwarzającej możliwość skupienia wielu obrońców na małym obszarze, a być może nawet prowadzenia ognia flankowego, umożliwiała skuteczniejszą obronę założenia klasztornego jako całości i wejścia z zewnątrz na teren klasztoru. |
Źródło: https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=6&ved=2ahUKEwjI4djg0J7iAhUFAxAIHRgfDb8QFjAFegQIBRAC&url=http%3A%2F%2Fcejsh.icm.edu.pl%2Fcejsh%2Felement%2Fbwmeta1.element.desklight-5f1511e6-812e-46a9-9793-c9735c9d53bb%2Fc%2FOchrona_Zabytkow-r2001-t54-n2__213_-s143-156.pdf&usg=AOvVaw3A1uIm6ukOMg8Fd5ln0pU5 |
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|