 |
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Becik Rada Królewska

Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11326 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Pon Mar 23, 2009 9:48 pm Temat postu: Strzelno - Rotunda św. Prokopa |
|
|
Rotunda świętego Prokopa w Strzelnie to największa romańska świątynia w Polsce zbudowana na planie koła. Zapis o jej konsekracji datowany jest w kronikach Jana Długosza na 16 marca 1133. Ostatnie badania archiwalne wskazują na czas ukończenia rotundy równoczesny z ukończeniem pobliskiego kościoła norbertanek, tzn. drugie dziesięciolecie XIII w. Budowla wykonana została z granitowych ciosów kamiennych, z późniejszymi elementami z cegły. Do rotundy, pełniącej funkcję nawy, przylegają: od strony wschodniej – prezbiterium na planie kwadratu, przekryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym, od północy – dwie małe apsydy, od zachodu – wysoka, podkowiasta wieża z wydatną skarpą od strony zachodniej i emporą na piętrze. Podczas przebudowy w końcu XV lub na początku XVI wieku rozebrano i wymurowano ponownie w cegle górną część wieży i dodano do niej ceglaną skarpę od zachodu. W późniejszym okresie rotunda przestała pełnić funkcje kultowe i została włączona w zabudowania klasztoru norbertanek jako furta klasztorna. Sakralny charakter budowli został przywrócony w XVIII wieku. Podczas konsekracji, ok. 1779 zmieniono wezwanie świątyni Św. Krzyża na św. Prokopa. W 1812 r. kościół został sprofanowany przez żołnierzy napoleońskich, był prawdopodobnie używany w celach gospodarczych, dokonano wtedy kolejnych przeróbek, m.in. rozebrano apsydy od północy i dodano do wieży czworoboczną kondygnację. W 1892 r. dokonano pierwszej konserwacji kościoła, w tym czasie odtworzono apsydy od północy i część okien romańskich. Kolejną konserwację kościoła przeprowadzono w latach 1924–1925, próbując dostosować wnętrze do potrzeb kultu. Podczas II wojny rotunda została zamieniona na magazyn. W 1945 r. Niemcy podłożyli ładunki wybuchowe w rotundzie. Wybuch i pożar zniszczyły kopułę, górne partie wieży i całe wyposażenie wnętrza, natomiast ściany przetrwały. Odbudowa, rozpoczęta w latach pięćdziesiątych XX wieku trwała do początku obecnego stulecia. W zamknięcie empory wieży wmontowano podczas rekonstrukcji biforium wsparte na oryginalnej romańskiej kolumnie niewiadomego pochodzenia. Do elementów wystroju należą: odlew tympanonu fundacyjnego (z oryginału, po pożarze w 1945, zachowała się tylko głowa Chrystusa), kropielnica z XII wieku wykonana z jednej bryły kamienia, romański grobowiec, rzeźbione w drewnie lipowym pięć stacji drogi krzyżowej z XVII w., płaskorzeźbione przedstawienia św. Onufrego i św. Marii Egipcjanki z XVI wieku.
rzut rotundy wg.Świechowskiego 1990
 |
|
Powrót do góry |
|
 |
Sylwia
Dołączył: 26 Lut 2021 Posty: 123
|
Wysłany: Pią Lut 26, 2021 6:25 am Temat postu: Może Cię zaciekawi... |
|
|
|
|
Powrót do góry |
|
 |
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1020
|
Wysłany: Sob Lut 06, 2016 1:18 am Temat postu: |
|
|
Kościół wzniesiony w 1 ćw. XIII wieku z granitowych ciosów. Zarówno nawa jak i prezbiterium były sklepione, w wieży zachodniej mieściła się empora. Do świątyni przylegał drewniany dwór fundatora na co wskazywać może wejście na piętrze wieży oraz gruba warstwa spalenizny odkryta obok kościoła.
Budowla zasadniczo zachowała pierwotny układ, przekształceniu uległa tylko wieża oraz rozebrano apsydy, które następnie odbudowano. Pierwotne okna zachowały się w prezbiterium, apsydach (widoczne tylko od wewnątrz), podobnie w emporze-wieży i częściowo w nawie. Badania potwierdziły autentyczność portalu do nawy. Współczesne budowie jest wejście w wieży oraz sklepienie ze zrekonstruowanymi częściowo gurtami. W biforium empory kolumienka romańska, wtórnie użyta, wewnątrz nawy XII-wieczna kropielnica.
Kościół zwiedzamy po wykupieniu biletu w sposób analogiczny jak w przypadku bazyliki. Ja akurat trafiłem na remont, więc mam g…o, a nie zdjęcia. (fot. lipiec 2015)
Widok ogólny od zachodu.
Widok od południowego-wschodu
Wejście łączące wieżę świątyni z dworem
Portal do nawy
Wnęki apsyd północnych
Nawa. Widok ku zachodowi
Okienko w jednej z apsyd
Okienko w emporze
Sklepienie nawy
Kolumna wtórnie użyta w biforium empory
 |
|
Powrót do góry |
|
 |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Forumoteka.pl to jedna z najstarszych platform oferująca bezpłatne fora dyskusyjne. Do tej pory założono na niej blisko 700 for, na których znajduje się ponad 60 tys. tematów. Użytkownicy napisali tutaj już blisko milion postów! Tym samym platforma jest znakomitym miejscem m.in. do wyrażania swoich opinii czy też stała się narzędziem do marketing szeptany. Przeczytaj najnowsze artykuły: Przedsiębiorco – sprawdź czy będziesz potrzebował #6Przedsiębiorco – sprawdź czy będziesz potrzebował #5Przedsiębiorco – sprawdź czy będziesz potrzebował #4
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|