Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska
Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Rogóźno - Zamek

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Kujawsko-Pomorskie -> Zamki
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Becik
Rada Królewska


Dołączył: 05 Lis 2007
Posty: 11815
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Sob Wrz 12, 2009 4:17 pm    Temat postu: Rogóźno - Zamek Odpowiedz z cytatem

Zamek komturski wzmiankowany w 1285 roku, został założony prawdopodobnie 10 lat wcześniej, na wzgórzu u ujścia Gardęgi (Gardei) do Osy. Szybko utracił znaczenie i od 1333 roku był siedzibą wójtostwa. W latach 1410 i 1414 został zajęty przez wojska polskie, ze zniszczeń się już nie podniósł. W 1454 roku został spalony przez wycofujących się Krzyżaków, następnie w czasach polskich do 1590 r. był siedzibą starostów królewskich, później zarządu ekonomii, lecz stan budowli nie był dobry. W 1628 roku część murów wysadzili Szwedzi. Większość zabudowań została rozebrana przez Prusaków po 1772 roku, a cegły przeznaczono na budowę Twierdzy Grudziądz. Pierwotnie cały kompleks składał się z kwadratowego zamku górnego, zamku średniego i rozległego przedzamcza, na którym planowano założenie miasta. Jego widok budził podziw współczesnych, m.in. późniejszego cesarza Karola IV. Do dziś zachowała się monumentalna siedmiokondygnacyjna wieża bramna zamku średniego, narożna wieżyczka i fragmenty murów. Na terenie przedzamcza w XIX wieku wybudowano dwór. Przypuszczalnie z miejscowej kaplicy zamkowej pochodzi drewniana rzeźba Madonny szafkowej z końca XIV wieku.

plan terenu zamkowego


plan zamku średniowiecznego wg. H.Jacobi 1996


wieża bramna na przedwojennych pocztówkach
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
karla
Hojny


Dołączył: 28 Paź 2009
Posty: 89
Skąd: GRUDZIĄDZ

PostWysłany: Wto Sty 12, 2010 11:10 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Był to jeden z pierwszych regularnie rozplanowanych zamków na Ziemi Chełmińskiej!!
Zamek główny stanowiły 4 skrzydła o powierzchni 1840 m2, tworzące czworoboczny dziedziniec ze studnią pośrodku; wokół dziedzińca biegł drewniany krużganek otoczony międzymurzem. W piwnicach zamku mieściły się magazyny żywnościowe, natomiast na parterze i piętrze m.in.: kaplica, pomieszczenia komtura, sypialnia i sale rycerskie oraz kuchnia, jadalnia i kapitularz (sala narad)oraz zbrojownia. Od strony wschodniej zamek właściwy oddzielony był fosą od zamku średniego, zbudowany na rzucie wieloboku zbliżonego do trapezu. Obok budynków mieszkalnych znajdowały się tu obiekty gospodarcze, m.in. stajnie i magazyny. W części północno-wschodniej wznosiła się wieża bramna poprzedzona szyją, w której przedłużeniu biegł most łączący zamek średni z przedzamczem zewnętrznym.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Becik
Rada Królewska


Dołączył: 05 Lis 2007
Posty: 11815
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Sro Sie 31, 2011 8:55 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Sierpień 2011, miałem to szczęście w nieszczęściu (szczęście, ze w ogóle mi się udało go sfotografować, obiekt ogrodzony na prywatnym ternie) być gdy słońce było dosłownie na wprost mnie przy robieniu zdjęć


Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
meickel
Roztropny


Dołączył: 27 Sie 2008
Posty: 163

PostWysłany: Wto Wrz 06, 2011 7:54 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Ogrodzone jest podzamcze, na zamek wstęp wolny. W tym, jak słyszałem, na wieżę.
_________________
?lady zaginionej cywilizacji: http://www.closeddoor.eu
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marek Szajerka
Honorowy


Dołączył: 12 Kwi 2009
Posty: 457

PostWysłany: Wto Wrz 06, 2011 10:14 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Nie wiem, jak jest teraz z wejściem na wieżę. Oprowadzający mnie kilka lat temu mieszkaniec Rogóźna dostawiał drabinę do lewej ściany i z dozą akrobacji wchodził do środka wieży. Nie ryzykowałem takiego wejścia. Do tego dochodzi stan schodów w samej wieży.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
meickel
Roztropny


Dołączył: 27 Sie 2008
Posty: 163

PostWysłany: Sro Wrz 07, 2011 10:51 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Drzwi są zamknięte na dość długi łańcuch.
_________________
?lady zaginionej cywilizacji: http://www.closeddoor.eu
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Becik
Rada Królewska


Dołączył: 05 Lis 2007
Posty: 11815
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Pon Wrz 19, 2011 8:11 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Obecnie teren prywatny, wejść można tylko na podzamcze pod warunkiem, ze jest ktoś z właścicieli
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
meickel
Roztropny


Dołączył: 27 Sie 2008
Posty: 163

PostWysłany: Czw Wrz 22, 2011 6:23 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Teren prywatny od zawsze. Ogrodzone jest? Psy? Zarośnięte tak, że z podzamcza nie zobaczą. Wystarczy wchodzić od podnóża góry zamkowej (a po drodze ile ceramiki średniowiecznej leży).
_________________
?lady zaginionej cywilizacji: http://www.closeddoor.eu
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Wto Sie 19, 2014 5:56 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Ponieważ nie znalazłem żadnej sensownej drogi prowadzącej do zamku, zdobywałem go klasycznie, czyli tzw. drogą carrollusa, tj. „na krechę, do góry, przez las”. Wstęp na zamek wysoki i średni jest wolny, przy czym wieża jest zamknięta i okłódkowana i wejść się do niej nie da. Na przedzamcze od strony zamku średniego również nie ma większych trudności z wejściem, wystarczy bowiem przejść przez fosę i chaszcze. Podczas mojej bytności na terenie przedzamcza nikt się mnie nie czepiał, nie wiem nawet czy ktokolwiek wtedy w okolicznych zabudowaniach przebywał, widziałem tylko jednego starego psa. (fot. marzec 2014)

Teren zamku wysokiego widziany z terenu zamku średniego


W zasadzie wszystkie relikty zamku wysokiego


Wieża na zamku średnim


Zamek średni widziany z terenu przedzamcza


Fosa oddzielająca przedzamcze od zamku średniego


Półbaszty na przedzamczu


Mur kurtynowy przedzamcza z półbasztą


Mury kurtynowe przedzamcza




Mur obwodowy zamku średniego


Baszta na zamku średnim


Filar mostu pomiędzy podzamczem a zamkiem średnim


Mury oddzielające przedzamcze od zamku średniego


Półbaszta na przedzamczu


Stodoła na terenie przedzamcza
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marek Szajerka
Honorowy


Dołączył: 12 Kwi 2009
Posty: 457

PostWysłany: Sob Kwi 25, 2020 6:08 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Jest to zamek typu miejskiego. Niedoszłe miasto. 50 lat temu w Roczniku Grudziądzkim został opublikowany artykuł monograficzny.
Maria Rzeczkowska - Sławińska, Zamek pokrzyżacki w Rogóźnie, Rocznik Grudziądzki, t.5-6:1970, s.71-95
W czasie bitwy pod Grunwaldem Rogóźno wg Jana Długosza wystąpiło jako miasto. Na mapie Kacpra Henenbergera z XVI w. oznaczone jest jako osiedle.
Z artykułem można się zapoznać w Kujawsko -Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej:

https://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=75476


Ostatnio zmieniony przez Marek Szajerka dnia Sob Kwi 25, 2020 10:19 pm, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marek Szajerka
Honorowy


Dołączył: 12 Kwi 2009
Posty: 457

PostWysłany: Sob Kwi 25, 2020 10:17 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

O Rogóźnie, Pokrzywnie i Grudziądzu jako miastach rolniczych i zarazem zamkach typu miejskiego.

. Wg przekazu z XVI w. w Rogóźnie miało powstać miasto. Lustrator zamku w 1564 roku odnotował:
„ Pierwszy przygródek jest bardzo wielki, bo był na miasto założony, które miało zwać się Filiow, ale miasta tam nie było, na inszem miejscu się posadziło”. Ten przekaz o miejskich charakterze Rogóźna nie jest bezpodstawny. W 2 poł. XV w. kronikarz Jan Długosz w opisie chorągwi krzyżackich, zawartym w dziele Banderia Prutenorum napisał:

„Dwudziesta druga wójtostwa miasta Rogoźna, mająca trzy róże czerwone w polu białym;
prowadził ją Fryderyk von Wenden, wójt z Rogoźna”.

Podobnie Jan Długosz napisał o mieście Pokrzywnie:

„Dwudziesta czwarta komendorstwa i miasta Engelsberg, po polsku zwanego Koprzywno,
na nim było wyobrażenie anioła w bieli, z rozpostartymi skrzydłami i rękoma, w polu czerwonym: prowadził ją Burkard Wobek komtur Koprzywnicki”.

Historycy z XIX-XX w. utrwalili obraz średniowiecznego Pokrzywna i Rogóźna, jako wsi. Natomiast kartograf z XVI w. Kacper Henneber pokazał Pokrzywno i Rogóźno, szczególnie to pierwsze, jako miasto. Dla tego kartografa Pokrzywno jest ewidentnym miastem, figuruje pod oznaczenie „Urbs”. W legendzie mapy pod oznaczeniem „Urbs vel oppidii muro cinctum”, [miasto znaczniejsze albo miasto , miejsce murem przepasane]. Rogóźno oznaczył jako „Vicus”, czyli osiedle, posiadłość ziemską. W legendzie jest jeszcze oznaczenie dla miejscowości, zwane ‘Pagus”, czyli wieś. Nie dotyczy one jednak wymienionych miejscowości. Przykładem miasteczka zdegradowanego przez historyka do roli wsi, mimo posiadania stosownych dokumentów, jest wieś położona Czarze nad Wisłą, między Chełmnem a Toruniem. Czarze w dokumencie łowickim z 1222 r. wymienione jest jako Sarnese.
Poglądy dziejopisów z XV i XVI w. wzmacniają zachowane lista wójtów, od likwidacji w 1416 r. komturii w Pokrzywnie Rogóźno i Pokrzywno posiadały wspólnego wójta. Komturia w Rogóźnie została zlikwidowana w 1333 r. Wójtowi Rogóźna podlegał także Łasin.
Mimo, że nie są znane miejskie przywileje dla Rogóźna i Pokrzywna, osoba wójta świadczy o miejskim charakterze tych miejscowości. Wójtowie bowiem w miastach na prawie niemieckim stali na czele miast, natomiast sołtys był zwykle zwierzchnikiem wioski lub kilku wiosek oraz przewodniczącym sądu miejskiego, np. w Łasinie, czy Grudziądzu.
Miasta (miasteczka) Rogóźno i Pokrzywno wpisują się powszechny trend gospodarczy, występujący w XIII-XV w., kiedy to na ziemiach polskich powstało kilkaset miast, miasteczek, głównie o charakterze rolniczym. Zbytnie zagęszczenie lokacji na niektórych terenach kończyło się z reguły upadkiem słabszych konkurentów. Wraz z prawem miejskim nowo lokowane ośrodki otrzymywały pewien samorząd. Jednak nadanie prawa miejskiego nie równało się bynajmniej uzyskaniu autonomii. Stopień samodzielności zależał od stosunku sił pana miasta i gminy. Był więc różny i zmienny w czasie.
Wg obliczeń prof. H. Samsonowicza z 1986 r. na terenie ziem Korony Polskiej było 689 ośrodków miejskich, w których mieszkało 645 800 osób, czyli 16 % ogółu ludności. Wśród miast polskich górowały ośrodki małe, liczące 1 000 lub mniej mieszkańców. Było ich aż 593. Gdańsk liczył około 30 000, Kraków 15 000 -18 000, Lwów około 10 000, Poznań i Lublin około 4 000 – 5000. Szacuje się, że Toruń i Chełmno w XV w. tez mogły mieć około 10 000 mieszkańców.
Miasteczka Rogóźno i Pokrzywno w XIV-XV w. zapewne bardziej były podobne do rolniczego Grudziądza. Wg ustaleń X. Froelicha z 1868 r. Grudziądz w XV w. był niewielkim miastem. W najstarszej księdze sądowej z lat 1480-1505 figuruje tylko około 200 nazwisk. W mieście było około 15 straganów a centrum handlowe miasta było na Toruńskim Przedmieściu, otoczonym fosą, czyli Rowem Hermana. Z tego można wnioskować, że w tym czasie Grudziądz liczył około 400-500 mieszkańców. To też jest w pewnym stopniu zapomniane miasto ziemi chełmińskiej.
Krzyżacy, określając rozmiar miasta, zaczęli je wymierzać od strony obecnego Placu 23 Stycznia. Już w 1925 r. ks. dr W. Łęga wskazał, że pierwszym kościołem parafialnym dla grudziądzan mógł być kościół św. Jerzego na Rybakach, zlokalizowany w okolicy obecnej ul. K. Marcinkowskiego. Napisał wówczas:
Za pierwszych Piastów powstała tez zapewne pierwsza parafia. Szukać jej trzeba wraz z osadą przy ul. Rybackiej w dzielnicy zwanej Rybaki, gdzie istniał niegdyś kościół św. Jerzego.
Nadając prawo lokacyjne chełmińskie wcześniejszemu miastu Zakon przypuszczalnie wystąpił z konkretną ofertą, dając do dyspozycji mieszczan ufortyfikowany obszar dla ochrony ich majątku. Na tym zaoferowanym dla celów gospodarczych obszarze działki były tak samo podzielone, jak w mieście pod zabudowę mieszkalną. Jest to jeszcze myślenie w kategoriach grodowych. Podobnie było zapewne z Rogóźnem i Pokrzywnem. Dlatego te miejscowości u Jana Długosza i Kacpra Hennenberga określane są jako miasta. W czasie względnego pokoju ludność żyła poza grodem a w stanie zagrożenia chroniła się w grodzie. Tak i w tym przypadku po rozmieszczeniu kramów widać, ze centrum handlowe Grudziądza pod koniec XV w. było poza murami miejskim, na terenie Toruńskiego Przedmieścia. Rów Hermana spełniał podwójną rolę (gospodarczą i polityczną). Wiadomo, że nawet 1000 osób nie było w stanie obronić obszaru o powierzchni porównywalnej do powierzchni Starego Miasta Torunia. Dlatego nadrzędna funkcja Rowu Hermana to doprowadzenie wody do miasta a druga polityczna, wał nad Rowem Hermana wskazywał na granicę obszaru miejskiego, pełnił funkcje ogrodzenia. Grudziądz był nie odbiegającym od setek innych ówczesnych miast w Polsce, miastem rolniczym.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Kujawsko-Pomorskie -> Zamki Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Możesz dodawać załączniki na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum