|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
czcibor Hetman wielki koronny
Dołączył: 09 Lut 2010 Posty: 1234 Skąd: Poznań
|
Wysłany: Sro Sie 14, 2013 11:23 pm Temat postu: Rurka |
|
|
Kolega Carrollus wspomniał w którymś ze swoich wpisów o kaplicy w Rurce.
Cytat: | Komandoria templariuszy w Rurce na Pomorzu Zachodnim powstała w wyniku donacji Barnima I Mądrego z 1234 roku, poszerzonej następnie w 1244 roku. Siedziba zakonna zajmowała płaski, elipsoidalny teren w zakolu rzeki Rurzycy, pośród bagien i mokradeł. Pozostałością po zabudowie komandorii jest kamienna, późnoromańska kaplica, choć bez wątpienia, były tutaj jeszcze inne zabudowania, w tym reprezentacyjna wielka sala oraz budynki gospodarcze.
Posiadłości w ziemi bańskiej zostały nadane przez księcia Barnima I w 1234 roku, na mocy dokumentu wystawionego w Spandau. Fundacja ta oraz zwyczajowe zrzeczenie się dziesięcin przez biskupa kamieńskiego zostało potwierdzone w 1239 roku przez papieża Grzegorza IX. Dobra bańskie zostały poszerzone o nadanie z 1244 roku obejmujące wieś Nawodna. Po raz pierwszy komendant rurecki - Friedrich de Roreke został wymieniony w 1261 i następnie w 1263 roku. Po śmierci Barnima I w1278 roku, zaczął narastać konflikt między templariuszami a jego sukcesorem Bogusławem IV. Margrabiowie brandenburscy z dynastii askańskiej Otto IV i Konrad I w sposób widoczny popierali rureckich templariuszy, przekazując im w 1282 roku patronat nad kościołem Mariackim w Chojnie. Trwająca w tym czasie wojna pomiędzy Księstwem Pomorskim a Marchią Brandenburską zakończyła się pokojem w 1284, na mocy którego Bogusław IV zobowiązał się nie prześladować templariuszy za ich poparcie dla margrabiów. Postąpił jednak zupełnie inaczej, najeżdżając dobra zakonne i wypędzając templariuszy ze swojego księstwa. Dopiero obłożenie księcia klątwą przez papieża, przyczyniło się do powrotu braci zakonnych w ich posiadłości. W latach 1285-1291 komendantem rureckim był Bernhard von Eberstein, pełniący później funkcje komandora Chwarszczan i preceptora zakonu na Nową Marchię, Polskę, Czechy i Morawy. W latach 1296-1303 funkcję komandora w Rurce pełnił Jordanus von Esbeke, wzmiankowany wcześniej w Leśnicy jako wicepreceptor zakonu. W 1305 roku na czele komandorii stał Dietrich von Lorenen.
Kaplica templariuszy rureckich została konsekrowana w 1248 roku przez biskupa kamieńskiego Wilhelma, który dokonał tutaj też nadania dla cysterek spod Trzcińska. Budowla założona jest na planie prostokątnym z wyodrębnionym po stronie wschodniej, czworobocznym prezbiterium. Jest to budowla wzniesiona z granitowych, starannie obrobionych kwader. Oryginalne wejście do kaplicy, w formie uskokowego portalu zachowało się po stronie południowej. Wnętrze oświetlone jest wąskimi, obustronnie rozglifionymi, zamkniętymi półkoliście oknami, a od strony wschodniej okulusem. Obie części kaplicy zostały nakryte oddzielnymi, wysokimi dachami dwuspadowymi. Wewnątrz prezbiterium podczas badań architektonicznych odkryto kapitele świadczące, o przesklepieniu tej niezwykle istotnej części budowli. Kaplica templariuszy w Rurce reprezentuje typ skromnej budowli sakralnej rozpowszechnionej w tym czasie na terenie Pomorza i Marchii Brandenburskiej przez warsztaty budowlane pracujące na zamówienie kolonistów niemieckich. Jedynie fakt umieszczenia budowli w obrębie majdanu komandorii templariuszy świadczył o jej prestiżowej funkcji - oratorium zakonnego. Templariusze w dobrach rureckich prowadzili akcję kolonizacyjną, fundowali wiejskie kościoły parafialne (m. in. w Swobnicy) oraz pozwiązani byli z wytyczeniem i założeniem na prawie niemieckim miasta Banie wraz z budową jego kościoła farnego, zachowanego do dnia dzisiejszego w swym niemal oryginalnym kształcie.
Po 1312 roku dobra rureckich templariuszy przejęli joannici, wzmiankowani tutaj jednak dopiero w 1329 roku. Komandoria w Rurce stała pozostawała ich siedzibą do tragicznych wydarzeń z 1373 roku. Wówczas to siedziba zakonna została najechana przez rycerzy von Wedel, mieszczan z Chojny i chłopów z pobliskiego Barnkowa. Komandoria została spalona, dobra zrabowane, a kaplica zbezczeszczona. Komendant Wilhelm Holsten został pojmany i uwięziony. Joannici przenieśli się po tych zajściach do pobliskiej Swobnicy, gdzie wybudowali zamek, zachowany do dnia dzisiejszego. Dawna siedziba komandorii w Rurce podupadła. Kaplica była wykorzystywana na cele sakralne do końca XV wieku, a następnie została wraz z całym majątkiem wydzierżawiona. Na podstawie danych archiwalnych wiadomo, że mieścił się tutaj spichlerz, a następnie gorzelnia. Dzierżawcy majątku wybudowali opodal dwór. Po II wojnie światowej istniało tutaj Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie teren dawnej komandorii templariuszy, w tym budynek kaplicy, stanowi własność prywatną.
W ostatnich latach przeprowadzono przy kaplicy prace zabezpieczające, które polegały m.in. na rozbiórce wtórnie dodanego od strony południowej budynku gospodarczego oraz nakryciu budowli dachami, nawiązującymi w swej geometrii do oryginalnego rozwiązania. Na terenie dawnej komandorii trwają też od kilku sezonów wykopaliska archeologiczne, których celem jest przebadanie średniowiecznego cmentarzyska oraz ustalenie historycznego rozplanowania tej placówki zakonnej.
|
Wg strony:
http://www.templariusze.org/artykuly.php?id=4
Przy okazji polecam artykuł Przemysława Kołosowskiego, Późnoromańska kaplica w Rurce na Pomorzu zachodnim w świetle badań dziejów założenia zakonnego templariuszy, [w] Architektura romańska w Polsce. Nowe okrycia i interpretacje, Gniezno 2009
_________________ http://lucivo.pl/
Ostatnio zmieniony przez czcibor dnia Pią Sie 16, 2013 8:32 am, w całości zmieniany 2 razy |
|
Powrót do góry |
|
|
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1103
|
Wysłany: Czw Sie 15, 2013 10:37 pm Temat postu: |
|
|
"Oryginalne wejście do kaplicy, w formie uskokowego portalu zachowało się po stronie południowej. Wnętrze oświetlone jest wąskimi, obustronnie rozglifionymi, zamkniętymi półkoliście oknami, a od strony wschodniej okulusem."
No nie do końca, portal jest od północy, a okulus od zachodu. Do tego ostatnie zdjęcie w poście kolegi Czcibora nie przedstawia budowli w Rurce:)
A teraz Rurka w obiektywie carrollusa. (fot. czerwiec 2013)
Od północy
Południa
Południowego zachodu
Zachodu
I wschodu
Portal
Okulus
Okno wschodnie
Okna w południowej i północnej ścianie prezbiterium
Okna w nawie
Dojazd jest trochę kłopotliwy, bo kaplica położona jest z dala od drogi, a nadto o jej istnieniu nie informują żadne banery ani drogowskazy, zaś pod dom obok którego znajduje się kaplica prowadzi polna droga przez las. Jest obowiązkowa tabliczka "Teren prywatny" jednak nikt nie robi problemu przy próbie wtargnięcia na ładnie przykoszony trawnik i obejścia kaplicy wkoło. Niestety do środka wejść się nie da. |
|
Powrót do góry |
|
|
czcibor Hetman wielki koronny
Dołączył: 09 Lut 2010 Posty: 1234 Skąd: Poznań
|
Wysłany: Pią Sie 16, 2013 8:34 am Temat postu: |
|
|
Dzięki. Ostatnie zdjęcie - portal to z nieodległego Dolska zdjęcie. _________________ http://lucivo.pl/ |
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|