Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska
Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Kraków (Wawel) - kościół św. Gereona

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Architektura romańska - Polska -> Małopolskie
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Czw Wrz 01, 2011 10:07 am    Temat postu: Kraków (Wawel) - kościół św. Gereona Odpowiedz z cytatem

Powstał prawdopodobnie około połowy XI wieku (wg wczesniejszych badań na pocz. XI w.) i być może pełnił funkcję reprezentacyjnej kaplicy pałacowej.
Zbudowany był w formie trójprzęsłowej bazyliki z transeptem, liczył 33 m długości oraz 23 m szerokości. Do ramion transeptu przylegały po obu stronach prezbiterium skierowane na wschód apsydy. Prezbiterium wznosiło się na ponad 2 m ponad poziom transeptu i zakończone było obszerną apsydą - jego podniesienie ponad poziom pozostałej części świątyni wynikało z umiejscowienia pod nim krypty (trzynawowej, sklepionej na ośmiu wolno stojących kolumnach ustawionych w dwóch rzędach i ośmiu półkolumnach przyściennych). Od zachodu wznosiły się dwie wieże. Najbardziej charakterystyczną cechą architektury kościoła były rzadko spotykane empory na zakończeniu ramion transeptu, pochodzenia karolińskiego.
W XIII w. świątynia zredukowana została o część nawową, a pozostały fragment zaczął funkcjonować jako kaplica pod wezwaniem św. Marii Egipcjanki. Po kolejnych przekształceniach kres kaplicy przyniosła przebudowa zamku wawelskiego na początku XVI w.
Ciekawostka jest, że w murach świątyni użyto wtórnie dużych ilości wapienia płytowego pochodzących z rozbiórki wcześniej istniejącej w tym miejscu budowli przedromańskiej.
Pozostałości po tym kościele znajdują się pod dziedzińcem Batorego i zachodnim skrzydłem zamku i nie są udostępnione do zwiedzania. Planuje się tam utworzyć rezerwat archeologiczny, ale kiedy dzięki uprzejmości p. Janusza Firleta byłem tam w 1998 roku też się o tym mówiło..

To co szumnie nazywa się kryptą..


Przepiękna półkolumienka


Kolumna zapewne podtrzymująca emporę


I jej kapitel


Kawałek kolumienki sklepienia kryty
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Pią Paź 16, 2020 12:22 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Hip Hip Hurra! Ponoć od 30 lipca br. można zwiedzić rezerwat archeologiczny z tymi pięknymi pozostałościami. Kto pierwszy?
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Sro Paź 28, 2020 2:23 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Veni, vidi, vici...można robić zdjęcia. Szok!
Zwiedzanie w 4-osobowych grupach z przewodnikiem, za 25 zł. Czy warto? Dla pasjonaty tak, dla zwykłego turysty nie. Światło w krypcie sterowane automatycznie - od klimatycznego (ciemno jak w d*pie), do względnie jasnego (przez niedługą chwilę), barierka z pleksy, nie da się już dotknąć małej kolumny.

Apsyda północna


Krypta


Chwila, kiedy nastało światło


Kolumny


Apsyda południowa (kiedy światło zgasło)
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Sob Lip 08, 2023 4:47 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Dodam tylko, że wg obecnego stanu badań krypta miała tylko 4 kolumny a nie 8 (znaleziono tylko 2 poprzeczne murki fundamentowe pod kolumny – fragment pierwszego od zachodu można zobaczyć pod szybą w „oknie” podłogi krypty) i co za tym idzie 2 pary bocznych półkolumn. Wcześniej „zmniejszono” też liczbę podpór międzynawowych w korpusie – z dawnych 4 par filarów do obecnych 3 par: 2 par filarów (w rezerwacie widać współcześnie wykonany zarys fragmentów pierwszej pary od wschodu) i 1 pary kolumn między nimi. Nota bene jeszcze wcześniej „skrócono” korpus nawowy od zachodu. Kościół się więc systematycznie „kurczy” - jak tak dalej pójdzie, to jeszcze całkiem nam zniknie Smile
W rezerwacie widać też pozostałości (piętrowej ?) gotyckiej kaplicy zamkowej św. Marii Egipcjanki, która powstała za Kazimierza Wielkiego, ok. 1350 r., na miejscu kościoła św. Gereona. Można podziwiać ostrołuk tęczy (nieznacznie rekonstruowany, fragmenty fresków, w tym zacheuszek) oraz półkoliste schody prowadzące od południa do dawnej krypty z poziomu zamkowych krużganków (te gotyckie schody zakryły część XI-wiecznych detali). Widać też oczywiście późniejsze mury zamku.

Kilka uwag subiektywnych:
Naprawdę nie sadziłem, że dożyję otwarcia rezerwatu i po latach wreszcie zobaczę „Gereona”. To znakomita decyzja władz wawelskiego muzeum i wspaniała okazja dla wszystkich miłośników „wczesnej romańszczyzny” i generalnie naszej historii! Aż ręce same chcą wznieść kielich na wiwat!

Ale jest też nieodzowna łycha dziegciu. Nie wiem jak jest teraz, ale podczas mojej wizyty w sierpniu 2021 r. doskwierało mi tu kilka „kwasków”, które celnie wyartykułował już był wyżej carrollus:

Po pierwsze primo - beznadziejne oświetlenie rezerwatu. To niestety obecnie przypadłość wielu takich „przybytków”. O co w tym chodzi? Nie wiem. Najpierw myślałem, że o jakiś „mistycyzm”, „historyczny odlocik” lub tego typu rzeczy żeby wprowadzić turystę w „wyższy stan świadomości” i przy okazji „przykryć” szczupłość realnie zachowanej materii zabytkowej. Teraz jednak zaczynam podejrzewać, że chodzi o to, żeby nikt „z ulicy” nie był w stanie zrobić dobrych zdjęć i musiał sobie kupić „autoryzowany albumik”. A może chodzi o coś jeszcze bardziej dziwacznego? Nie mam pojęcia...

Po drugie primo – „narzucający się” filmik z komputerową rekonstrukcją wnętrza kościoła. Sam filmik jest OK i bardzo dydaktyczny, ale jak chcę sobie obejrzeć taką produkcję, to odpalam kompa/telefonik i znajduję ją w sieci. Jednak tylko wtedy, kiedy mam na to chęć, potrzebę i czas. A w rezerwacie za każdym razem, gdy tylko wchodził jakiś turysta (średnio co chwilę), natychmiast gasły światła – zapadały egipskie ciemności, rozwijał się ekran zasłaniający cały łuk tęczowy i uruchamiał wspomniany film! Nawet jeśli ktoś zajrzał tylko na chwilę do rezerwatu, to film leciał w ciemności do końca. I tak non stop, czy ktoś chciał, czy nie chciał go oglądać (było kilka próśb, nie tylko moich, o chwilową przerwę w seansach - bezskutecznych). No koszmar. Takie filmiki są bardzo ważne i potrzebne, ale nie mogą kolidować z „głównym bohaterem” rezerwatu – realną architekturą, przyćmiewać go i praktycznie uniemożliwiać jego obejrzenie! Poza tym takie filmiki najlepiej oglądać w jakimś odpowiednim pomieszczeniu – po co trwale zmieniać szacowny zabytek, na dodatek kościół, w prowizoryczną salę kinową? Coś tu „nie pykło”. Mam szczerą nadzieję, że opisana wyżej sytuacja z 2021 r. jest już dziś nieaktualna, ale...

Po trzecie primo: zakaz wstępu na poziom krypty. Rozumiem potrzeby konserwatorskie i choć niechętnie, to jestem w stanie przełknąć tę gorzką pigułę. Problem polega na tym, że z obecnie dostępnego „punktu obserwacyjnego” nie widać wielu kluczowych, a świetnie zachowanych elementów architektury kościoła, albo widać je z dużej odległości i pod bardzo dużym kątem. Dodatkowo wspomniane „dziwaczne oświetlenie” jeszcze utrudnia ich dostrzeżenie. Poza tym ogromna, lśniąca nową klinkierówką przestrzeń posadzki wraz całą „przygotowaną do zwiedzania infrastrukturą” właściwej krypty zdaje się wręcz zapraszać do wejścia i podziwiania reliktów. A tu rozczarowanie – pleksiglasowe drzwiczki zamknięte na głucho, schody nieczynne, zobaczyć nie można... (czyżby tylko dla VIP-ów?). Przykre wrażenie. Wydaje się, jakby to był tylko stan przejściowy, że zaraz otworzą i wpuszczą na dół... A może jednak wpuszczą, kiedyś? Kiedy? Kogo? Kogo trzeba znać? Trudne pytania...

Po czwarte primo: brak opisów, tablic informacyjnych, planów itp. rzeczy niezbędnych każdemu, kto nie „siedzi głęboko w temacie”. To mnie mocno zdziwiło. Może w zamyśle wspomniany wyżej filmik miał załatwić sprawę, ale to kompletnie nie działa! Obserwowałem wielu bezradnie rozglądających się po rezerwacie turystów, którzy nie wiedzieli ani na co patrzeć, ani co właściwie widzą. Moim zdaniem to poważny problem, który jednak łatwo można by było naprawić. Ale znów – może chodzi o pracę dla przewodników...? Szkoda tylko „Gereona”, którego znaczenie się w ten sposób uszczupla, zamiast „podkręcać” wagę tej budowli i upowszechniać wiedzę.

Ale samo otwarcie rezerwatu – szacun! Dobry kierunek, a złe rzeczy trzeba na bieżąco poprawiać.


Ponieważ nie było go w rezerwacie i nie znalazłem nigdzie w necie żadnego planiku rezerwatu z naniesionymi reliktami zachowanych i widocznych obecnie partii kościoła Gereona, to musiałem go sobie zrobić sam. Poniżej zamieszczam swój planik, na podkładzie planu wykonanego przez badaczy kościoła, Panów Pianowskiego i Firleta oraz na podstawie swoich fotografii. Planik w 2 wersjach. Dorzucam też pierwszą partię fotek z mojej wizyty w sierpniu 2021 r. Widać na nich, niestety, moją nierówną walkę z upiornym i kapryśnym oświetleniem rezerwatu...

W wolnej chwili, i jak admini nie zaprotestują, dorzucę kolejne...

Położenie obiektu na tle przyległej zabudowy zamku (w środku Dziedziniec Batorego, po prawej NW narożnik krużganków). Szczegóły planu kościoła są już nieaktualne – za dużo tu kolumn w krypcie i filarów w nawie.


Aktualny plan znanych reliktów kościoła św. Gereona. Na czarno (1) zaznaczono fundamenty wcześniejszej budowli (przedromańskiego kościoła?). Autorzy planu: Zbigniew Pianowski, Janusz Firlet


Relikty kościoła Gereona w obrębie rezerwatu – mój planik na podkładzie powyższego planu kościoła autorstwa Z. Pianowskiego i J. Firleta, na podstawie moich obserwacji


Mój planik w wersji 2 - to co faktycznie widać obecnie w rezerwacie


Panorama rezerwatu z SW narożnika transeptu, po prawej wejście


Transept - po lewej na posadzce baza kolumny empory S ramienia, pokaźny narożnik SW muru transeptu i nawy południowej kościoła, po prawej na posadzce rekonstrukcje zarysu baz wschodniej pary filarów nawy


Cały transept i obie absydy (północna w głębi po prawej)


Absyda południowa od południa


Absyda południowa - dobrze widać nieliczne zachowane ciosy lica wewnętrznego - jedne z najstarszych regularnych ciosów w Polsce. Cegły oczywiście z póżniejszych przebudów (gotycka kaplica?), podobnie jak mur zamkowy po prawej u góry.


Zakrępowanie muru absydy południowej z murem prezbiterium. Po lewej - właśnie trwa seans filmowy...


Absyda południowa od zachodu




Przekrój muru absydy południowej - od północy


Po lewej widoczne, "przytulone" do późniejszych murów, najlepiej zachowane zewnętrzne lico murów kościoła - wschodnia zewnętrzna ściana absydy południowej - widok z boku, od północy
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Pon Lip 10, 2023 6:51 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Marcin, jak wyglądało zwiedzanie? Bo piszesz, że ciągle ktoś wchodził i wychodził. Grupowe? Indywidualne?
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 10, 2023 8:03 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Indywidualnie - można było kupić bilet online na określoną godzinę. Ja byłem w sierpniu 2021 r., więc jeszcze trwały obostrzenia pandemiczne - zapewne w formie zmniejszonych limitów. Żeby spokojnie wszystko obejrzeć kupiłem bilety na 2 kolejne wejścia, ale i tak ciągle ktoś wchodził „w międzyczasie”, więc nie wiem do końca czy te godziny były specjalnie przestrzegane...

Jak patrzę teraz tutaj i tutaj:
https://ebilet.wawel.krakow.pl/repertoire/2023-07-11/date.html
https://wawel.krakow.pl/wystawa-stala/kosciol-sw-gereona#2
to do 3 października są wejścia indywidualne, co pół godziny, a np. na jutro (wtorek 11 lipca) są wszystkie wolne od 9:30 do 18:00, więc specjalnego tłoku obecnie nie ma...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Pon Lip 10, 2023 8:31 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

No dobra, ale jak tam byłeś, to ktoś ludzi wpuszczał, wypuszczał, mówił idź pan już stąd czy coś? Zdziwiło mnie to, bo ja zostałem zmuszony do udziału w zorganizowanej grupie i prelekcji przewodnika...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 10, 2023 8:49 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Pani sprawdzała bilet przy drzwiach. Potem byłem w rezerwacie sam i nikt się mną nie interesował. Zapadła ciemność, zaczął sie seans filmowy - więc musiałem cierpliwie czekać, ciągle sam. Po filmie zacząłem (sam) ogladanie, ale po chwili ktoś wszedł (nie wiem czy z tej samej godziny, czy z innej), zapadły ciemności, zaczął sie film... i tak na przemian.

Teoretycznie masz pół godziny/1 bilet (2 bilety - godzina itd... Smile Nikt mnie nie wyrzucał i nie popędzał, prawie się tam zadomowiłem. I wszystko byłoby pięknie, gdyby nie ta przeplatanka ciemności z filmem.
Nie było tłoku, więc pewnie mógłbym sobie tam siedzieć ponad godzinę...

Pani zainteresowała się mną tylko, jak wszedłem jedna nogą na współczesny (!, żaden zabytek!, współczena kamienna atrapa stopnia) niski stopień markujący zaryc stopni wokół ołtarza w absydzie północnej - NIE WOLNO! A tylko stamtąd widać nieco więcej na dole w krypcie.

Nie było przewodnika, żadnych zorganizowanych grup... Generalnie luzik.

Myslę, że tak jest też teraz - wejścia są co pół godziny, przewodnik by chyba nie wyrobił takiego tempa Smile
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 10, 2023 9:09 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Carrollus, widzę po Twoim poście, że byłeś w rezerwacie jesienią. Obecnie (2023) od 3 października są tylko wejścia grupowe - pewnie jesienią wyglada to więc nadal tak, jak opisałeś. Zatem lepiej być latem...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Sob Lip 15, 2023 9:20 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 2


0. Planik rezerwatu - zaznaczyłem lokalizację poniższych zdjęć


1. Południowe ramię transeptu od północy. Na pierwszym planie zaznaczona podstawa fundamentowa (prawdopodobnie) nadziemnej tumby grobowca z XI w. (to hipoteza)


2. Jedyna zachowana (z dwóch) baza kolumny z empory południowego ramienia transeptu


3. Widać wczesnoromański, mocno wybrzuszony i wysoki profil torusa bazy.


4. Zachodni mur południowego ramienia transeptu, widok od wschodu. Po prawej jego narożnik z nawą południową.


5. Widać oryginalne ciosy wewnętrznego lica muru


6. Narożnik nawy południowej i transeptu, w formie półfilaru - zachowane lico muru i cokół


7. W głębi po lewej - autentyczny fragment ściany południowej kościoła (po prawej późniejszy mur zamkowy)


8. Pod ścianą zaznaczone na posadzce wspólczesne rekonstrukcje wschodniej pary filarów nawy - po prawej północny, po lewej południowy. Przecięte późniejszym, gotyckim murem (kaplicy). W głębi po lewej narożnik nawy południowej


9. Pod ścianą zaznaczony kamienną okładziną na posadzce narożnik zachodniej ściany północnego ramienia transeptu i północnej ściany nawy


10. Gładka płyta grobu w północnym ramieniu transeptu - eksponowana pod szybą posadzki, autentyczna, in situ


11. jw
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Sob Lip 15, 2023 10:43 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 3 - obsyda północna

Północne ramię transeptu. Po prawej absyda północna, po lewej kolumny empory północnej, na pierwszym planie grób z gładką płytą.


Absyda północna od zachodu


W absydzie zrekonstruowany stopień posadzki i autentyczny stipes ołtarza


Od północy, ze wschodnim murem transeptu na pierwszym planie


Od południa - widać rozległe przemurowania gotycką cegłą od strony prezbiterium (dawna kaplica Kazimierza Wielkiego)


Zachowane wewnetrzne lico nadziemnego, ciosowego muru absydy


Detale ciosów wewnętrznego lica absydy N




Zakrępowanie absydy N z prezbiterium - podstawa łuku tęczowego


Zachowana, dolna część ciosowego stipesu ołtarza w absydzie północnej - jednego z najstarszych w Polsce


jw. od północy
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Nie Lip 16, 2023 12:14 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 4 - kolumny empory północnej

Kolumny empory w północnym ramieniu transeptu - ich dolne części znaleziono podczas badań na swoim pierwotnym miejscu (in situ) - tu gdzie stoją obecnie


Kolumna wschodnia - anastylozowana: plinta i baza znajdowała sie na swoim pierwotnym miejscu (in situ), segmenty trzonu i głowicę znaleziono nieopodal i złożono z tego całą kolumnę - bodaj najstarszą w Polsce. Widok od południa


jw., od zachodu


Słynna plecionkowa głowica kolumny wschodniej odnaleziona w pobliżu i anastylozowana - aktualnie jest to strona "południowa" głowicy


Strona "zachodnia"


Strona "północna" (od ściany)


Strona "wschodnia"


Gipsowy odlew głowicy wschodniej na wystawie Wawel Zaginiony - do niedawna "szary obywatel" tylko to mógł zobaczyć w temacie "kościół św. Gereona". Ale to już przeszłość!


Baza i plinta kolumny wschodniej, mocno uszkodzona (in situ)


j.w.


Kolumna zachodnia - baza i plinta in situ, anastylozowana dolna część trzonu


Baza i plinta kolumny zachodniej, uszkodzona (in situ)


Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 17, 2023 12:14 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 5 - krypta

Według Janusza Firleta i Zbigniewa Pianowskiego w krypcie kościoła św. Gereona w XI w. były 4 kolumny wolnostojące i 10 półkolumn nałożonych na płaskie, prostokątne lizeny ścienne (2 przy ścianie północnej, 2 przy południowej, 2 w absydzie i 4 przy ścianie zachodniej - w tym 2 narożne).

Z tego inwentarza do dziś zachowały się bazy 3 kolumn (w tym 2 zachodnie, oświetlone punktowo, z fragmentami trzonów, z których północny pokrywa słynna plecionka, a południowy jest gładki, a także 1 baza kolumny wschodniej eksponowana dziś w specjalnym otworze muru) oraz na pewno 4 dolne części półkolumn (jedna z tych półkolumn - wschodnia przy ścianie południowej - jest z obecnie dostępnej dla turystów przestrzeni w rezerwacie całkowicie niewidoczna, gdyż ukrywa się we wnęce za półkolistymi gotyckimi schodami - widziałem ją tylko na zdjęciach w necie). Z 3 widocznych półkolumn 2 północne zachowały bazy i dolne części gładkich trzonów (widoczne są też ich lizeny), a 1 południowa, ukrywająca się w szczelinie za późniejszym murem, ale „wyeksponowana” poprzez oświetlenie punktowe (bardzo utrudniające fotografowanie), choć uszkodzona, zachowała się w całości - z bazą, gładkim trzonem i prostą kostkową głowicą.
Poza tym, wydaje mi się na podstawie moich obserwacji (bardzo trudnych z uwagi na zamknięty dostęp do krypty), że z 4 półkolumn zachodnich zachowały się przynajmniej 2 bazy - 1 w narożniku SW i 1 na południe od współczesnych schodów do krypty, zaś pozostałe 2 to współczesne repliki - ale za to nie dam już głowy... Dwie półkolumny w nie zachowanej absydzie są hipotetyczne.

W ścianie północnej, przy wschodniej półkolumnie widać też jedną z 7 półkolistych nisz, które pierwotnie zdobiły międzykolumnia krypty. Zachowała się tylko dolna część niszy - w miejscu jej górnej części tkwi solidny stopień gotyckich schodów, zaś zachodnia część niszy chowa się za łukiem tęczowym późniejszej kaplicy. Podobno analogiczna nisza w południowej ścianie jest zakryta półkolistymi schodami gotyckimi. Zarys 2 nisz w zachodniej części ścian północnej i południowej odtworzono współcześnie, zaś 3 nisze w nieistniejącej absydzie są tylko domniemane.

Poniżej zamieszczam rekonstrukcję kościoła św. Gereona wg Zbigniewa Pianowskiego - widać na nim przypuszczalny układ krypty oraz jej komunikację z transeptem i wyniesionym prezbiterium.

Dodaję swój schematyczny planik widocznych dziś części krypty z zaznaczonymi numerami moich zdjęć poniżej.

Zdjęcia z sierpnia 2021 r., dość słabe i „kombinowane”, bo robione z dużej odległości (niedostępna krypta), pod różnymi dziwnymi kątami i przy fatalnym oświetleniu - stąd ich zwielokrotnienia żeby w ogóle coś można było zobaczyć.

Rekonstrukcja kościoła św. Gereona w XI w. wg Zbigniewa Pianowskiego. Krypta, schody, empory, tumba grobowca S, ołtarze w absydach, przemienny układ podpór w nawach...


0b. Mój schematyczny planik widocznych pozostałosci krypty z numeracją poniższych zdjęć.


1. Krypta w obecnym stanie - od południa. Współczesne zachodnie schody do krypty na miejscu domniemanych pierwotnych. Po ich bokach miały znajdować się schody na górę - do podwyższonego prezbiterium nad kryptą.


2. Od południowego zachodu - widać elementy 3 kolumn i 4 półkolumn


3. Od zachodu - zza barierki


4. Od północy. Widać zrekonstruowane nisze. W głębi na lewo od centrum półkoliste gotyckie schody kaplicy.


5. Północny początek absydy widoczny w "schowku" późniejszych murów - właściwie uchwytny tylko w fundamentach, liczne późniejsze przemurowania


6. Po lewej półkolista nisza między kolumnami, najlepiej zachowana - ale jej górną część odcina gotycki stopień schodów. Po prawej półkolumna wschodnia


7. jw., pod mniejszym katem - widać więcej wnetrza niszy


8. Półkolumna wschodnia przy północnej ścianie, z lizeną


9. jw. pod trochę mniejszym katem


10. jw. Wczesnoromańska baza.


10a. jw., rozjaśnione


11. Półkolumna zachodnia przy ścianie północnej, z lizeną. Widać ją "pod" późniejszą ścianą kaplicy.


12. jw.


13. jw., baza
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 17, 2023 12:31 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 6 - krypta cd.

0c. Rysunki Adolfa Szyszko-Bohusza. Po prawej kolumna z północnej empory transeptu, po lewej - półkolumna zachodnia przy południowej ścianie krypty.


14. Pólkolumna zachodnia przy południowej ścianie krypty - jedyna zachowana w całości z bazą i głowicą, ale schowana za późniejszym murem kaplicy - widok z boku, od zachodu (jedyny dostępny).


15. jw. w zbliżeniu


16. jw. - zachowana kostkowa głowica widziana z boku


17. jw. rozjaśniane


18. jw. baza


19. jw. baza


20. Zachodnia ściana krypty od południa - tylko tyle udało mi sie zrobić. Na dole baza południowa - chyba oryginał (?), na górze - raczej replika (?)


21. jw. rozjaśnione


22. Baza południowa - wygląda na oryginalną?


23. Zach. ściana krypty od północy. Bazy półkolumn: na dole - północna, współczesna replika?, w środku - południowa - oryginał?, u góry - narożna SW - oryginał ??? Zdjęcie z dużej odległości i z silnego "wychyłu" za barierkę.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Pon Lip 17, 2023 12:49 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Gereon cz. 7 - krypta cd.

24. Baza północna wschodniej pary kolumn krypty.


25. jw. w zbliżeniu


26. jw. nieco z boku


27-30. Północna kolumna zachodniej pary ze słynnym, unikalnym u nas trzonem plecionkowym - najbliższe analogie ma w katedrze praskiej








31-33. jw. Plecionka trzonu w zbliżeniu






34. jw. Piękna, wczesnoromańska baza z wydatnym "baniastym" torusem.


35. Południowa kolumna zachodniej pary - baza (uszkodzona) i fragment gładkiego trzonu


36. jw. pod innym kątem i rozjaśnione


37. Fragment poprzecznego murku fundamentowego zachodniej pary kolumn krypty "w okienku" w posadzce - dowód układu 4 kolumn
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Architektura romańska - Polska -> Małopolskie Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Możesz dodawać załączniki na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum