Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska
Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Kraków (Wawel) - Stołp

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Architektura romańska - Polska -> Małopolskie
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
carrollus
Hetman wielki koronny


Dołączył: 23 Lis 2009
Posty: 1103

PostWysłany: Pon Sie 29, 2011 11:45 am    Temat postu: Kraków (Wawel) - Stołp Odpowiedz z cytatem

Tym wątkiem rozpocznę mam nadziejeję udany cykl poświęcony zabytkom romańskim Krakowa. Tak więc pomiajając epopeje na temat zamku waweskiego z innej części tego forum, tutaj króciótko, tylko o stołpie. Powstał około połowy XII wieku.
Obecnie wchłonięty w późniejsze zabudowania nie jest widoczny (choć ściany zachowały się do wys. 18 metrów) z wyjątkiem jednego fragmentu na terenie zbrojowni, w przejściu z piętra do piwnicy.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Marcin600
Roztropny


Dołączył: 03 Lip 2015
Posty: 157

PostWysłany: Nie Cze 25, 2023 10:11 pm    Temat postu: Stolp - uzupełnienie, 2021 r. Odpowiedz z cytatem

Dorzucam swoje 3 grosze: Wg aktualnej wiedzy (Zbigniew Pianowski, Janusz Firlet) tzw. stołp był jedną z co najmniej 2 kamiennych wież obronnych wzmacniających drewniano-ziemne obwałowania Wawelu w XII w. Druga wieża, na planie koła, znajdowała się w pobliżu obecnego górnego zejścia do „Smoczej Jamy” - jej pozostałości, do niedawna uważane za absydę romańskiego kościoła „Nad Smoczą Jamą”, znajdują się aktualnie pod brukiem bastionu i są niedostępne dla turystów (wejście do reliktów skrywa solidna klapa - kiedyś rozważano udostępnienie, ale jak to na Wawelu, pomysł ten leży na półce i stopniowo pokrywa się wiekową patyną). Niewykluczone jest istnienie reliktów dalszych wież romańskich na wawelskim zamku. „Stołp” był obronną wieżą na planie kwadratu, zbudowaną w „technice kostkowej” - specyficznej dla Krakowa i okolic od końca XI przez cały XII w. do początku XIII w., stosowaną głównie do budowy kościołów romańskich (Tzw. „kostki” wapienne nie są typowymi ciosami - w rzeczywistości mają kształt prostokątny tylko na swej zewnętrznej ściance, w licu muru, natomiast reszta „kostki” miała formę klinowatą i nieregularnym zwężeniem wchodziła do wnętrza ściany. Poza Krakowem i przyległościami technika ta nie jest w Polsce znana. „Technika kostkowa” solidnie datuje krakowskie budowle na okres romański.). Poza fragmentem muru widocznym w zejściu do Zbrojowni oraz niedostępnymi dla postronnych murami w piwnicach, pozostałe fragmenty ścian stołpu skrywają się wewnątrz gotyckich i późniejszych murów zamku na 3 kondygnacjach...
Zabytek ten jest bardzo rzadkim w Polsce przykładem romańskiej wieży obronnej.

Moje zdjęcia z sierpnia 2021 r.

"Stołp", a właściwie: jedna z romańskich wież obronnych Wawelu - nr 12, na tle innych budowli romańskich i przedromańskich w pobliżu oraz zarysu wału drewniano-ziemnego (był wbudowany w wał), Z. Pianowski, J. Firlet


Rozwarstwienie murów piwnic - "stołp" w kolorze szarym, Z. Pianowski, A. Firlet


Parter zamku z reliktami "stołpu" (czarne), A. Szyszko-Bohusz


Pierwsze piętro zamku z reliktami "stołpu" (czarne), A. Szyszko-Bohusz


Rekonstrukcja wyglądu wieży - triforia mocno hipotetyczne.


Zejście do Zbrojowni - mur "stołpu".


Południowo-zachodnia ściana "stołpu".


Po prawej oryginalne lico romańskiej wieży, po lewej przemurowania i wnętrze muru


Romański wątek południowo-zachodniej ściany wieży






Od wnętrza Zbrojowni - oryginalny mur po prawej w głębi - reszta "stołpu", w tym ściana północno-zachodnia całkowicie obmurowana późniejszymi wątkami


13. Skarbiec, gotycka sala ze Szczerbcem (obecnie parter zamku) - ukośna ścianka z portalem to pozostałość murów "stołpu", dziś całkowicie tu obmurowanego


14. Skarbiec, zewnętrzny mur sali ze Szczebcem - ukośna ściana z portalem kryje mur "stołpu"


Lokalizacja powyższych zdjęć nr 13 i 14 w Skarbcu
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Strona Główna -> Architektura romańska - Polska -> Małopolskie Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Możesz dodawać załączniki na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum