|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11818 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Sro Wrz 23, 2009 6:56 pm Temat postu: Gniezno - Zamek Arcybiskupów |
|
|
Problem arcybiskupiego zamku w Gnieźnie ma sporą literaturę. często sądzono, że obiekt ten, wzniesiony przez Jarosława Bogorię Skotnickiego około połowy XV wieku znajdował się na wzgórzu na jeziorem Jelonek. Kwestię tę przekonująco rozwiązał Cz.Sikorski według którego w Gnieźnie nie było średniowiecznego zamku murowanego. Z kroniki Jana z Czarnkowa i akt kościelnych wynika, że rezydencją arcybiskupów w średniowiecznym Gnieźnie był drewniany zespół dworski o niewielkich walorach obronnych. Znajdował się na wzniesieniu zwanym Górą św. Jerzego lub Żnińską Górą.
Murowany zamek ulokowany nad jeziorem Jelonek rozpoczął budować prymas Jan Łaski w 1518 roku. Prace prowadził budowniczy Jan Wysocki. Za życia Łaskiego zdołano wznieść tylko fundamenty rozległego założenia zamkowego, które nigdy nie zostało zrealizowane. Powstał jedynie murowany dom mieszkalny i towarzyszące mu zabudowania. Obiekt zniszczony podczas pożaru Gniezna w 1617 roku, został odbudowany ale w ciągu następnych lat podupadł. W XVIII wieku prymasi rzadko już odwiedzali Gniezno, a i kapituła nie interesowała się utrzymaniem zamku. Stan jego udokumentowany został w końcu XVIII wieku na gwaszu Karola Albertiego. Niepotrzebna już warownia jako "rudera arcis archiepiscopalis" została w 1831 roku ostatecznie rozebrana.
Obecnie relikty zamku znajdują się w ogrodzie proboszcza katedry oraz w podziemiach budynku dawnego trybunału, obecnie siedziba wydawnictwa Gaudentinum przy ulicy Jana Łaskiego 11.
widok zamku około 1795 roku na gwaszu K.Albertiego
|
|
Powrót do góry |
|
|
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11818 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Pią Lut 19, 2010 2:36 pm Temat postu: |
|
|
Badania wykopaliskowe reliktów zamku arcybiskupiego z XVI - XVIII w., przeprowadzone w dniach od 18 maja do 9 września przez mgr. Tomasza Sawickiego (Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie). Finansowane przez PSOZ i Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Siódmy sezon badań. Przebadano powierzchnię 2,2 ara.
Badania koncentrowały się w zachodniej części III podgrodzia gnieźnieńskiego zespołu grodowego i jednocześnie miejsca założenia zamkowego z l połowy XVI w. Była to kontynuacja prac z ubiegłego roku. Tegoroczne wykopy wykonano w północno-wschodniej i południowo-zachodniej części ogrodów probostwa przy ul. J. Łaskiego 9 oraz na terenie tzw. Wenecji tj. dziedzińca zaplecza technicznego Kurii na tyłach posesji-kanonii przy ul. J. Łaskiego 11. Założenie niektórych wykopów wymagało wyburzenia komórek drewnianych zajmujących obszar przeznaczony do badań, głównie w południowo-zachodniej części ogrodów probostwa. W tej części założono wykop o powierzchni 70 m², w którym odkryto m.in. relikty nawarstwień wczesnośredniowiecznych obfitujących w ceramikę z fazy D, tj. 2 połowy X w. w tym pozostałości konstrukcji drewnianych i jam gospodarczych. Odsłonięto również (na głębokości 1,3 - 2,7 m) dobrze czytelne pozostałości fundamentu kamiennego wiązanego z wczesną fazą budowy zamku arcybiskupiego. Drugi wykop (nr 2/98 - powierzchnia 38 m²) zlokalizowany w północno-wschodnim narożniku posesji probostwa doprowadził do odsłonięcia na głębokości 3,0 - 3,3 m dalszego biegu fundamentu muru zamkowego (odsłoniętego częściowo w 1997 r.) w kierunku północnym. Natomiast po wschodniej stronie tejże konstrukcji dokonano doniosłego odkrycia, natrafiono bowiem na dobrze zachowany fragment fundamentu okazałej, nieznanej dotąd, baszty zamkowej. Bardzo trudne warunki terenowe uniemożliwiły powiększenie wykopu. Nieopodal natrafiono również na nieznane dotychczas relikty murów ceglanych najprawdopodobniej zamkowych (zaopatrzonych w szczeliny strzelnicze?). Kolejnym miejscem działalności archeologów był plac po dawnej (2 połowa XIX w.) restauracji „Wenecja", położonej nad brzegiem jeziora Jelonek. Obecnie jest to teren Kurii Metropolitalnej. Założono tam 6 sondaży o powierzchni od 12 do 30 m², odkryto m. in. relikty zabudowy z XIX i pocz. XX w. oraz warstwy niwelacyjne, w tym także związane z całkowitą rozbiórką zamku w 1831 r. Wyodrębniono także pozostałości warstw XV i XVI-wiecznych i śmietniskowe warstwy wczesnośredniowieczne. Rewelacyjnym odkryciem było odsłonięcie na głębokości około 2 metrów doskonale zachowanego dębowego pomostu przy brzegu jeziora Jelonek. Według wskazań stratygraficznych i wyników pierwszych analiz dendrochronologicznych ów pomost można datować na XVI w. Mógł on być związany z zamkiem lub z lokowanym w pobliżu zamku browarem. Pomost po badaniach wyjęto w całości i złożono w Muzeum P.P.P. w Gnieźnie. W trakcie badań ustalono ponadto, iż dawny brzeg Jeziora Jelonek znajdował się o około 30 m dalej na wschód niż obecna granica akwenu.
Sumując tegoroczne badania archeologiczne w Gnieźnie, należy stwierdzić, iż dostarczyły one rewelacyjnych danych odnośnie do architektury zamku powstałego z inicjatywy arcybiskupa Jana Łaskiego (1518 r.). Zarówno nowoodkryta baszta wschodnia zamku, kolejne odcinki jego fundamentów i murów jak i doskonale zachowany pomost wnoszą niezwykle ważne elementy mogące doprowadzić z czasem do pełnej rekonstrukcji obiektu. Należy również dodać, że zbadano relikty zabudowy wczesnośredniowiecznej w zachodniej części podgrodzia III, które uzupełniły naszą wiedzę o tej części zespołu grodowego. Jest to szczególnie ważne dla ostatecznego kształtu finalizowanego właśnie opracowania ośrodka.
Materiały i dokumentacja znajdują się w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. |
|
Powrót do góry |
|
|
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11818 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Nie Kwi 14, 2013 10:56 am Temat postu: |
|
|
Księdza nie było, więc do ogródka nie udało mi się wejść, wydawnictwo Gaudentium gdzie w podziemiach jest lico baszty obecnie należy do kurii i to ją należy prosić o zgodę na wejście, podczas mojej obecności głucho i cicho
na zdjęciach miejsce po zamku oraz ogródek w którym są zamkowe relikty
|
|
Powrót do góry |
|
|
giekaa Rycerz
Dołączył: 16 Lis 2007 Posty: 567
|
Wysłany: Wto Gru 05, 2017 12:27 am Temat postu: |
|
|
Maj' 2017
Brak widocznych śladów zamku. Zdjęcia z ulicy, albo zza płotu
ul. Łaskiego a ul. Jeziorna
Za murem
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|