|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1103
|
Wysłany: Pon Sie 29, 2011 11:45 am Temat postu: Kraków (Wawel) - Stołp |
|
|
Tym wątkiem rozpocznę mam nadziejeję udany cykl poświęcony zabytkom romańskim Krakowa. Tak więc pomiajając epopeje na temat zamku waweskiego z innej części tego forum, tutaj króciótko, tylko o stołpie. Powstał około połowy XII wieku.
Obecnie wchłonięty w późniejsze zabudowania nie jest widoczny (choć ściany zachowały się do wys. 18 metrów) z wyjątkiem jednego fragmentu na terenie zbrojowni, w przejściu z piętra do piwnicy.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Marcin600 Roztropny
Dołączył: 03 Lip 2015 Posty: 157
|
Wysłany: Nie Cze 25, 2023 10:11 pm Temat postu: Stolp - uzupełnienie, 2021 r. |
|
|
Dorzucam swoje 3 grosze: Wg aktualnej wiedzy (Zbigniew Pianowski, Janusz Firlet) tzw. stołp był jedną z co najmniej 2 kamiennych wież obronnych wzmacniających drewniano-ziemne obwałowania Wawelu w XII w. Druga wieża, na planie koła, znajdowała się w pobliżu obecnego górnego zejścia do „Smoczej Jamy” - jej pozostałości, do niedawna uważane za absydę romańskiego kościoła „Nad Smoczą Jamą”, znajdują się aktualnie pod brukiem bastionu i są niedostępne dla turystów (wejście do reliktów skrywa solidna klapa - kiedyś rozważano udostępnienie, ale jak to na Wawelu, pomysł ten leży na półce i stopniowo pokrywa się wiekową patyną). Niewykluczone jest istnienie reliktów dalszych wież romańskich na wawelskim zamku. „Stołp” był obronną wieżą na planie kwadratu, zbudowaną w „technice kostkowej” - specyficznej dla Krakowa i okolic od końca XI przez cały XII w. do początku XIII w., stosowaną głównie do budowy kościołów romańskich (Tzw. „kostki” wapienne nie są typowymi ciosami - w rzeczywistości mają kształt prostokątny tylko na swej zewnętrznej ściance, w licu muru, natomiast reszta „kostki” miała formę klinowatą i nieregularnym zwężeniem wchodziła do wnętrza ściany. Poza Krakowem i przyległościami technika ta nie jest w Polsce znana. „Technika kostkowa” solidnie datuje krakowskie budowle na okres romański.). Poza fragmentem muru widocznym w zejściu do Zbrojowni oraz niedostępnymi dla postronnych murami w piwnicach, pozostałe fragmenty ścian stołpu skrywają się wewnątrz gotyckich i późniejszych murów zamku na 3 kondygnacjach...
Zabytek ten jest bardzo rzadkim w Polsce przykładem romańskiej wieży obronnej.
Moje zdjęcia z sierpnia 2021 r.
"Stołp", a właściwie: jedna z romańskich wież obronnych Wawelu - nr 12, na tle innych budowli romańskich i przedromańskich w pobliżu oraz zarysu wału drewniano-ziemnego (był wbudowany w wał), Z. Pianowski, J. Firlet
Rozwarstwienie murów piwnic - "stołp" w kolorze szarym, Z. Pianowski, A. Firlet
Parter zamku z reliktami "stołpu" (czarne), A. Szyszko-Bohusz
Pierwsze piętro zamku z reliktami "stołpu" (czarne), A. Szyszko-Bohusz
Rekonstrukcja wyglądu wieży - triforia mocno hipotetyczne.
Zejście do Zbrojowni - mur "stołpu".
Południowo-zachodnia ściana "stołpu".
Po prawej oryginalne lico romańskiej wieży, po lewej przemurowania i wnętrze muru
Romański wątek południowo-zachodniej ściany wieży
Od wnętrza Zbrojowni - oryginalny mur po prawej w głębi - reszta "stołpu", w tym ściana północno-zachodnia całkowicie obmurowana późniejszymi wątkami
13. Skarbiec, gotycka sala ze Szczerbcem (obecnie parter zamku) - ukośna ścianka z portalem to pozostałość murów "stołpu", dziś całkowicie tu obmurowanego
14. Skarbiec, zewnętrzny mur sali ze Szczebcem - ukośna ściana z portalem kryje mur "stołpu"
Lokalizacja powyższych zdjęć nr 13 i 14 w Skarbcu
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|