|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
czcibor Hetman wielki koronny
Dołączył: 09 Lut 2010 Posty: 1234 Skąd: Poznań
|
Wysłany: Sro Lip 06, 2011 7:56 pm Temat postu: Poznań - Kościół św. Jana Jerozolimskiego |
|
|
Cytat: | Kościół pw. św. Jana Jerozolimskiego za murami – późnoromański, zabytkowy kościół na poznańskiej Komandorii w pobliżu Ronda Śródka, do 1832 r. znajdujący się pod opieką kawalerów maltańskich, a obecnie pełniący funkcję kościoła parafialnego.
Pierwszy kościół w tym miejscu został wzniesiony pod koniec XI wieku pod wezwaniem Michała Archanioła niedaleko rozwidlenia dróg prowadzących do Giecza i Śremu. Jan Długosz w swoich Rocznikach podaje, że dokładnie 6 maja 1170 roku książę Mieszko III Stary i bp. Radwan założyli przy kościele św. Michała hospicjum (przytułek) dla wędrowców i pątników. W 1187 roku kościół i hospicjum Mieszko przekazał zakonowi joannitów, którzy zajmowali się pomocą podróżnym. Na przełomie XII i XIII wieku zakon rozpoczął budowę nowego kościoła, który po licznych przebudowach przetrwał do dziś. Jest to jeden z pierwszych kościołów w Polsce, do którego budowy użyto cegły. Joannici przed 1288 rokiem zmienili patrona kościoła na św. Jana Jerozolimskiego (Jana Chrzciciela). Jednak jeszcze przez jakiś czas (co najmniej do roku 1360) równolegle używano starego wezwania. Określenie "za murami" odnosi się do położenia poza obrębem średniowiecznych fortyfikacji miejskich. Z zakonem związane są nazwy dzielnic Poznania - Komandoria (były teren przekazanej zakonowi osady) i Malta (teren ziem nadanych joannitom jako uposażenie na utrzymanie hospicjum). Komandoria to okręg administracyjny zakonu, zaś nazwa Malta nawiązuje do tego, że w swej burzliwej historii, od XVI wieku zakon znalazł sobie siedzibę na Malcie i często jest nazywany Zakonem Maltańskim. Poznańska komandoria miała najdłuższą w Polsce historię i przetrwała do 1832 roku.
Pod koniec XV wieku kościół zostaje uszkodzony przez pożar. Podczas remontu nadano świątyni charakter gotycki, a około 1512 za komandora Stanisława Dłuskiego dobudowano od północy nawę boczną, dodano wieżę, a drewniany strop zastąpiono sklepieniem. Kolejny remont w latach 1719-1740 trwał z inicjatywy komandora i generała Wojska Polskiego Michała Dąbrowskiego, który w 1736 wzniósł od południa barokową kaplicę grobową pw. Krzyża Świętego. W 1832 rząd pruski dokonał kasaty zakonu, a kościół przekazano diecezji która utworzyła tu parafię (według innych źródeł parafia istniała tu już od połowy XIII wieku). Podczas II wojny światowej zamieniony na magazyn, został uszkodzony podczas walk w 1945. Odbudowany w 1948 z inicjatywy ks. Władysława Koperskiego. Podczas renowacji starano się przywrócić pierwotny, romański charakter budowli. W 1992 na teren parafii powrócili joannici (proboszczem jest kapelan zakonu), którzy otworzyli tu przychodnię onkologiczną.
Dwunawowy, kryty spadzistym dachem. Ściany podpierają masywne skarpy. Wieża niewiele wyższa od nawy kryta jest niesymetrycznym dachem, od wschodu do świątyni przylega barokowa kaplica Świętego Krzyża przykryta kopułą z latarnią.
Najstarsze - romańskie mury wykonane w wątku wendyjskim. W romańskim portalu znajdującym się od zachodu prawa kolumna to rekonstrukcja, zaś lewa pochodzi z XI wieku. Co ciekawe jest ustawiona bazą ku górze a głowicą ku dołowi - zatem "stoi do góry nogami". Nad portalem figura Jana Chrzciciela. W tej samej ścianie znajduje się romańskie okno w formie rozety. Oryginalne, romańskie okno widoczne również na wschodniej ścianie prezbiterium (uwidoczniło się po wyburzeniu drugiej, niezabytkowej zakrystii). Szczyt kościoła zdobi krzyż maltański.
W ścianie zabytkowej zakrystii znajdują się tablice epitafijne ks. Jana Łopuszańskiego (zm. 1831), a powyżej Ksawerego Sielawskiego (zm. 1841).
W obrębie murów otaczających kościół pozostałość po cmentarzu przykościelnym - mogiła proboszcza, ks. Wawrzyńca Koteckiego (zm. 1918). |
Źródło: Wikipedia, ale fotki oczywiście moje
_________________ http://lucivo.pl/ |
|
Powrót do góry |
|
|
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11818 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Czw Sie 04, 2011 9:40 pm Temat postu: |
|
|
powyższy portal na zdjęciu z 1925 roku
|
|
Powrót do góry |
|
|
czcibor Hetman wielki koronny
Dołączył: 09 Lut 2010 Posty: 1234 Skąd: Poznań
|
Wysłany: Nie Sie 19, 2012 5:48 pm Temat postu: |
|
|
Wnętrze.
|
|
Powrót do góry |
|
|
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1103
|
Wysłany: Sob Wrz 15, 2012 11:45 am Temat postu: |
|
|
Kościół zbudowano ok. poł. XIII wieku. Z pierwotnego założenia przetrwały mury zewnętrzne bez ściany północnej, sklepienie krzyżowo-żebrowe prezbiterium, ceglany okulus w fasadzie zachodniej i częściowo zamurowane okna w ścianie północnej nawy, ponad obecnie istniejącym sklepieniem (widoczne na strychu). Portal zachodni otrzymał obecną formę w XVIII wieku. (fot.lipiec 2012)
Widok ogólny
Prezbiterium
Ściana tęczowa
Sklepienie prezbiterium i zrekonstruowane romańskie okna
Okulus
Portal
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|