|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11619 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Sob Lis 22, 2008 6:18 pm Temat postu: Strońsko |
|
|
wieś w powiecie zduńskowolskim, w gminie Zapolice
We wsi znajduje się późnoromański kościół św. Urszuli i 11 tysięcy dziewic. Został zbudowany ok. 1250 r. z fundacji arcybiskupów gnieźnieńskich. Był jednym z pierwszych ceglanych kościołów w Polsce. Kościół ulegał w historii licznym przebudowom i jego pierwotny układ przestrzenny jest już nieco nieczytelny. Kościół obudowano licznymi kaplicami, dobudowano kruchtę i wieżę, podwyższono również mury. Wnętrze kościoła nie ma już w sobie nic romańskiego.
Badania romańskiego kościoła w Strońsku
Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Łodzi
data dodania: 17.01.2007
Wyniki interwencyjnych badań architektonicznych i archeologicznych późnoromańskiego kościoła pod wezwaniem świętej Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic w Strońsku nad Wartą, prowadzonych w latach 2005 - 2006.
W lutym 2002 r. z inicjatywy p. Elżbiety Bąbki – Horbacz, kierownika delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Sieradzu, w związku z planowanym remontem świątyni profesorowie Henryk Jaworowski i L. Kajzer oraz T. Jaworowski opracowali „Program prac konserwatorskich i rewaloryzacji kościoła p.w. św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic w Strońsku” (maszynopis znajduje się w Delegaturze WUOZ w Sieradzu).
Z wielu przyczyn, kompleksowy program zastąpiony został doraźnymi działaniami konserwatorskimi. W roku 2005 rozpoczęto w Strońsku remont, który stał się przyczyną szeregu zleceń i działań konserwatorskich. Na polecenie p. Bąbki - Horbacz ekipa z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego podjęła badania archeologiczne, natomiast pracownicy Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Łodzi rozpoczęli interwencyjno - ratownicze badania architektoniczne.
Dzięki podjętym badaniom udało się rozpoznać szereg nieznanych wcześniej elementów pierwotnej romańskiej bryły kościoła, stopień jej zachowania, wyprawy wnętrza i wyposażenia. Określono chronologię poszczególnych faz rozwoju bryły kościoła.
W trakcie prac archeologicznych w kościele wykonano trzy odkrywki usytuowane w jednej linii- dwie przy skrzyniach ołtarzowych ołtarzy bocznych - północnego (odkrywka 1) i południowego (odkrywka 3), pomiędzy nimi, usytuowana została odkrywka 2.
W odkrywkach tych zidentyfikowano zachodnie zamknięcie kościoła. Porównując lokalizację reliktu zachodniej ściany świątyni, obserwowanej w poszczególnych wykopach obliczono, że grubość tej ściany wynosiła 1 m.
Rozpoznanie metodami archeologicznymi zachodniego zasięgu nawy pozwoliło na odtworzenie pierwotnego rozplanowania świątyni. Prawdopodobnie nawa kościoła miała plan kwadratu o powierzchni ok. 49 m2.
Nieznaczne poszerzenie zachodniej części świątyni oraz obserwowana w odkrywkach 1 i 3 obecność utwardzenia tej partii wnętrza kościoła jednoznacznie wskazują na obecność empory w zachodniej partii pierwotnej budowli. Miała ona prawdopodobnie wymiary 3,4 x 8,0 m, zajmowała powierzchnię wynoszącą aż ok. 27, 2 m2. Empora prawdopodobnie skomunikowana była z wnętrzem świątyni klatką schodową, pomieszczoną w narożniku północno - zachodnim nawy.
Obecność empory pozwala nie tylko na nowe interpretacje dotyczące funkcjonowania kościoła ale uprawdopodabnia również możliwość istnienia wieżowego masywu zachodniego.
Na zewnątrz świątyni wykonano wykop sondażowy. Został on wytyczony stycznie do absydy kościoła, na osi, w celu zarejestrowania korony rozebranej w XX w. przypory. W wykopie zewnętrznym odkryto, pod fundamentami szkarpy dotąd nieznany mur, biegnący od absydy ku wschodowi. Pełna interpretacja tej obserwacji nie jest jeszcze możliwa, choć sugerować może obecność np. fundowanego wraz z kościołem nieznanego cenobium?
W wyniku badań architektonicznych potwierdzono, że pierwotny, romański kościół powstał jako budowla murowana, jednonawowa z licem zewnętrznym opracowanym z cegły ceramicznej, mającej cechy materiału obrabianego metodami kamieniarskimi. Jako elementy kompozycji bryły wyodrębnione były: apsyda, mocno zredukowane prezbiterium, nawa oraz prawdopodobnie dwuwieżowy masyw zachodni. Konchowe sklepienie apsydy wykonane z cegły od strony prezbiterium zamknięte zostało zdwojoną archiwoltą. Prezbiterium przesklepiono ceglaną kolebką, a od strony nawy zamknięto półkolistą arkadą łuku tęczowego. Filary łuku oraz apsydy były proste, nie profilowane. Nawa kościoła przekryta była zapewne otwartą więźbą dachową.
Stół ołtarzowy pierwotnej świątyni miał formę murowanej mensy.
Wejście do kościoła prowadziło przez portal, z zachowanym do dziś w miejscu pierwotnym, rzeźbionym tympanonem. Wnętrze kościoła było nie tynkowane; w obrębie prezbiterium dekorowane polichromią. Doświetlenie wnętrza nawy ograniczone było do sześciu niewielkich otworów okiennych w ścianach południowej i północnej. W apsydzie, na jej osi znajdowało się jedno okno.
Opisany kościół odbiega dość zasadniczo swym wyglądem od obrazu stworzonego w Katalogu zabytków..., studium M. Sulimierskiej - Laube, pracach Z. Świechowskiego i innych starszych badaczy, prezentując model redukowanej bazyliki. Jest to co prawda skromny skalą budowlaną, ale bogaty addycyjnością i skomplikowaniem bryły. Choć brak na to bezpośrednich przekazów źródłowych najbardziej prawdopodobna wydaje się hipoteza, że powstał on w 2 ćwierci XIII w. z inicjatywy wysokiego dostojnika dworu Konrada Mazowieckiego, pełniącego zarazem dwukrotnie godność wojewody łęczyckiego - comesa Mściwoja z rodu Pobogów.
Zainteresowanych szczegółowymi informacjami dotyczącymi badań strońskiego kościoła informujemy, ze w lutym 2007 r. ukazały się dwa artykuły przygotowane przez zespół badaczy: prof. Leszka Kajzera z Instytutu Archeologii UŁ oraz Pawła Filipowicz i Zbigniewa Lechowicza z Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Łodzi. Teksty zamieszczono w: "Łódzkich sprawozdaniach archeologicznych" T. 10 oraz "Ochronie Zabytków nr 4/2006, który ukazał się pod koniec lutego 2007 r.
rzut kościoła
Rekonstrukcja bryły kościoła (wariant dwuwieżowy)
Rekonstrukcja bryły kościoła (wariant jednowieżowy)
(źr:http://www.kobidz.pl) |
|
Powrót do góry |
|
|
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1098
|
Wysłany: Wto Maj 17, 2022 10:12 pm Temat postu: |
|
|
Piękny kościół, miły i pomocny ksiądz. Zwiedzane w sobotę, w czasie sprzątania. Zachowane mury nawy i prezbiterium z apsydą, okna, portal z tympanonem oraz fryz arkadowy.
Widok od wschodu
Fryz arkadowy i okno w apsydzie
Wnętrze
Portal
Tympanon
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|