|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1101
|
Wysłany: Pią Lip 01, 2011 3:03 pm Temat postu: Święty Krzyż |
|
|
Kościół pw. Trójcy Świętej.
Wzniesiony w II ćw. XII wieku. W kolejnych wiekach przebudowany, zatracił pierwotny wyglad. Z romańskich reliktów ostała się północna ściana o długości ok. 18 metrów, niestety niemal w całości jest ona niewidoczna. Od wewnątrz tynk, od zewnątrz czyli od strony krużganka mur romański zasłania mur gotycki. Jedynie niewielka sonda wielkości 1 m2 ukazuje malowidło na ścianie romańskiej. Co najciekawsze "dziura" nie jest w żaden sposób opisana i 99% odwiedzajacych to miejsce nie ma pojęcia obok czego przechodzi.
Ponad sklepieniem krużganka w tej samej ścianie znajduje się okno romańskie. Miejsce to nie leży na trasie turystycznej, trzeba o możliwość zobaczenia poprosić któregoś z zakonników, podeślą wtedy kogoś z nowicjatu kto na to miejsce zaprowadzi - tak było w moim przypadku.
Okno
|
|
Powrót do góry |
|
|
kalos70 Honorowy
Dołączył: 19 Maj 2010 Posty: 418 Skąd: Lublin
|
Wysłany: Nie Gru 27, 2015 9:03 pm Temat postu: Ruiny wcześniejszych kościołów na Św. Krzyżu |
|
|
Wojciech Pastuszka – 24 stycznia 2015
Archeolodzy prowadzący prace pod posadzką bazyliki na Świętym Krzyżu odkryli ślady trzech wcześniejszych kościołów, które stały w tym miejscu oraz zawaloną kryptę – prawdopodobnie romańską.
– To pierwsze takie odkrycie w tym miejscu. Liczę, że po żmudnym okresie interpretacyjnym uda nam się zaproponować zarys zarówno romańskiego jak i gotyckiego kościoła – powiedział w piątek PAP archeolog od lat badający klasztor na Świętym Krzyżu dr Czesław Hadamik. Obecna XIX wieczna świątynia jest czwartym kościołem wzniesionym w tym miejscu
– W jednym z wykopów odkryliśmy poziomy użytkowe prawdopodobnie kościołów gotyckiego i barokowego. Widzimy kamienną posadzkę na wapiennej zaprawie, bardzo starannie wykonaną – powiedział dr Hadamik. Wiele wskazuje na to, że pamięta ona czasy, gdy na Święty Krzyż z pielgrzymkami przybywał Władysław Jagiełło oraz Kazimierz Jagiellończyk.
Nieco bliżej północno-zachodniego narożnika świątyni, naukowcom udało się prawdopodobnie odnaleźć bardzo cenną pozostałość po romańskim, pierwszym kościele wzniesionym już w XII wieku.
– Tu jest najciekawsza rzecz, według naszej oceny mamy do czynienia z zapadłym sklepieniem romańskiej krypty pamiętającej czasy najstarszej świątyni. Znaleźliśmy tu pojedyncze kości ludzkie, które wymagają badań antropologicznych. Mamy tutaj jak dotąd jedyny grób odkryty „in situ” w obrębie kościoła – podkreślił Hadamik.
Jak dodał, krypta mogła zostać „oczyszczona” w połowie XVIII wieku, kiedy wszystkie szczątki odnalezione podczas remontów klasztoru zebrano w jedno miejsce i złożono pod ołtarzem z 1766 roku, który do dziś można zobaczyć w świętokrzyskich krużgankach.
Odkrycie jest dobrą okazją do tego, by z większą dokładnością spojrzeć na dzieje rozbudowy klasztoru na Świętym Krzyżu. W północnej ścianie bazyliki już wcześniej odnaleziono fragmenty romańskiej budowli. Jedno z jej okien jest widoczne na pierwszym piętrze budynku klasztornego tuż przy posadzce. – Znajduje się ono około sześciu metrów od podłoża – wyjaśnił naukowiec.
Jak przypomina dr Hadamik, pierwszy kościół romański prawdopodobnie został wybudowany w XII i XIII wieku. Został wspomniany w tzw. „latopisie wołyńsko-halickim”, który opisywał wypadki związane z drugim najazdem tatarskim na Polskę (zima 1259/60).
– Tam jest jedno zdanie nieznanego ruskiego kronikarza, z którego wynika, że Tatarzy musieli zdobywać gród na Łyścu, w którym znajdowała się kamienna „cerkiew” pw. Świętej Trójcy. Wiele wskazuje jednak na to, że nie zniszczyli kościoła – powiedział.
W początkach XIV wieku, pojawiły się tu relikwie Św. Krzyża, być może przywiezione z Węgier przez Władysława Łokietka.
– Od tej chwili, ten klasztor zaczynał stopniowo swoją karierę sanktuarium. Rozbudowa odbyła się w pierwszej połowie XV wieku i fundował ją Władysław Jagiełło i później Kazimierz Jagiellończyk. Bardzo poważnym sponsorem był kardynał Zbigniew Oleśnicki. Wiemy, że wówczas ten pierwotny kościół romański nie był zburzony, a poszerzany w kierunku wschodnim i zachodnim – powiedział dr Hadamik.
Jak wynika z notatki z połowy XV wieku świątynia była rozbudowana zarówno od strony wschodniej jak i zachodniej, czyli prezbiterium i kruchta. – Mamy prawo przypuszczać, że nowy gotycki kościół by mniej więcej dwa razy dłuższy niż pierwotny romański – dodał archeolog.
– Trzeci barokowy kościół powstał z rozbudowy prowadzonej przez opata Stanisława Sierakowskiego około połowy XVII wieku. W kronice zakonnika świętokrzyskiego z 1690 roku istnieje jedyny wizerunek kościoła sprzed XIX wieku. Można na nim zobaczyć, że jego korpus pozostał gotycki, natomiast od zachodu powstała fasada z dwiema wieżami zwieńczonymi barokowymi hełmami – opowiadał.
Obecny kościół powstał po pożarze w 1777 roku. Ściany były podobno w tak złym stanie, że postanowiono całkowicie rozebrać świątynię, która stopniowo narastała od XII wieku. Wtedy zdecydowano o zburzeniu kościoła i wyrównania terenu. Przy okazji utracono wszystkie nagrobki i tablice. – Zachowała się tylko jedna tablica opata Michała z Krakowa – jednego z najwybitniejszych opatów świętokrzyskich w XV w., dyplomaty i bliskiego współpracownika Kazimierza Jagiellończyka – zauważył dr Hadamik.
Fasady obecnego kościoła są późnobarokowe natomiast wnętrze jest typowo klasycystyczne typowe dla czasów Stanisława Augusta.
Według tradycji utrwalonej przez Jana Długosza opactwo benedyktyńskie powstało w 1006 roku z fundacji Bolesława Chrobrego. Z badań historyków (m.in. prof. Marka Derwicha) wynika, że powstało ono nieco później bo w XII wieku. Jako założyciela wskazują oni Bolesława Krzywoustego. W okresie panowania dynastii Jagiellonów Święty Krzyż był najważniejszym sanktuarium w Polsce.
W lutym 2013 roku papież Benedykt XVI zdecydował o nadaniu kościołowi Św. Trójcy na Świętym Krzyżu tytułu bazyliki mniejszej. Była to jedna z ostatnich decyzji podjętych w czasie jego pontyfikatu. Dekret Stolicy Apostolskiej w tej sprawie został uroczyście odczytany 16 czerwca 2013 roku.
Tekst pochodzi z serwisu Nauka w Polsce.
http://archeowiesci.pl/2015/01/24/ruiny-wczesniejszych-kosciolow-na-sw-krzyzu/ _________________ More... |
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|