Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska

[Becik]

Pierwszy obiekt obronny postawili książęta ruscy w XI wieku. W XIII wieku Grodno przeszło we władanie Litwy, od początku następnego stulecia stało się celem częstych ataków Krzyżaków. W 1391 roku zamek stał się jedną z głównych siedzib Witolda, który w roku 1398 wybudował gotycki, murowany zamek z pięcioma basztami. Obiekt ten w głównym zrębie zachował się do dnia dzisiejszego.
W 1445 roku wielki książę litewski Kazimierz IV Jagiellończyk przyjął tu poselstwo polskie, oferujące mu koronę. Również w tym zamku zmarł w 1492 roku.
Bardzo często przebywał tu król Polski Stefan Batory, który z Grodna uczynił faktyczną stolicę Rzeczpospolitej. Z inicjatywy kró]a zamek został przebudowany w stylu renesansowym przez włoskiego architekta Scoto z Parmy.
W 1655 roku zamek został doszczętnie zniszczony przez wojska moskiewskie. Odbudował go kanclerz wielki litewski i starosta grodzieński Krzysztof Zygmunt Pac. Od 1678 roku odbywał się w nim co trzeci sejm zwyczajny Rzeczpospolitej. W 1708 roku został zniszczony przez Szwedów w czasie III wojny północnej i nigdy już nie powrócił do dawnej świetności. W XVIII wieku zamek pozostawał ruiną.
W połowie tego stulecia wzniesiono Nowy Zamek, a stary przestał pełnić swoją funkcję. W XIX wieku został przebudowany na koszary rosyjskiej armii. Przebudowano m.in. salę sejmową i izbę poselską, rozebrano trzecią kondygnację.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został odremontowany z przeznaczeniem na muzeum - jego twórcą i kustoszem był Józef Jodkowski (1890–1950), wybitny polski archeolog, autor wielu prac o Grodnie i ziemi grodzieńskiej. W czasie II wojny światowej większość zbiorów zamku uległo rozkradzeniu. Zachował się m.in. oryginalny testament Tadeusza Kościuszki z 1817 roku, prezentowany w muzeum.
Obecnie istnieją plany odbudowy zamku w formie z czasów panowania Stefana Batorego

Zamek Stary na widoku Grodna z 1597 roku


Zamek za panowania Stefana Batorego


miasto i zamek w 1575 roku


obecnie


w okresie międzywojennym z archiwum NAC



zdjęcia z wykopalisk

[Becik]

poniższe zdjęcia autorstwa Dmitrija Gazina udostępnione na forum za zgodą autora - 2011








rekonstrukcje