|
Zamki, dwory obronne, mury miejskie, grodziska Forum miłośników średniowiecznych fortyfikacji (zał. 05 Lis 2007)
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11819 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Pią Lis 06, 2009 10:56 pm Temat postu: Świdwin |
|
|
W XII wieku znajdował się tu gród pomorski na szlaku handlowym z Kołobrzegu do Wielkopolski. Pierwszy zamek w Świdwinie powstał z fundacji margrabiów brandenburskich z dynastii askańskiej pod koniec XIII wieku. Zbudowane na ich zlecenie złożenie obronne składało się z obwodu warownego w formie nieregularnego trapezu oraz długiego domu mieszkalnego stojącego przy kurtynie północnej. Właściwe castrum zaczęli wznosić dopiero kolejni właściciele miasta Wedlowie na początku XIV wieku. Sprzedali oni w 1384 roku zamek zakonowi krzyżackiemu na siedzibę wójtostwa. Krzyżacy dokonali rozbudowy i przebudowy pierwotnego założenia. Na przełomie XIV i XV wieku rozebrali stary dom mieszkalny, wznieśli wschodnie skrzydło i duży ceglany budynek na siedzibę wójta przy kurtynie północnej. Wzniesiono również w tym czasie nowa bramę i wieżę przybramną. W 1445 roku zamek kupił elektor brandenburski Fryderyk II. Na początku XVI wieku przebudowano bramę i wzniesiono przedbramie. Od 1540 roku zamek użytkowali joannici. W XVIII wieku za ich sprawą dokonano barokizacji oraz przebudowy i rozbudowy obiektu. Wzniesiono dwa nowe skrzydła i zamknięto ostatecznie dziedziniec. W 1808 roku joannicka komandoria w Świdwinie została zlikwidowana, a zamek przeszedł na własność rządu pruskiego. Przeznaczono go na siedzibę urzędów. Po 1945 roku zamek został zdewastowany, a następnie spłonął. Został odbudowany w latach 1962-1968. Obecnie użytkowany jest przez ośrodek kultury.
plan zamku wg B.Guerquina 1974
rekonstrukcja zamku z XV wieku wg. A.Kąsinowskiego i H.Paszun z uzupełnieniami J.Salma
widok zamku w XVII wieku na rysunku Meriana
zamek około 1900 roku
druga połowa XX wieku
|
|
Powrót do góry |
|
|
RAMPER Dworny
Dołączył: 23 Cze 2011 Posty: 37
|
Wysłany: Wto Lip 05, 2011 5:13 pm Temat postu: |
|
|
Zamek
Kluczową pozycję obronną w Świdwinie spełniał zamek. Założono go przy grodzie przez Regę, aby kontrolował drogę komunikacyjną Szczecin – Białogard. Zapewniono tym samym dominację zamku nad miastem. Wzmianka o zamku pojawiła się po raz pierwszy w 1317 roku, lecz rozpoczęcie budowy sięga okresu przedlokacyjnego, a więc sprzed roku 1296. Zamek miał charakter obronny o czym świadczyły: fosa, most zwodzony, wysokie mury obronne i czworoboczna baszta dostawiona do bryły budowli.
Zmieniali się panowie zamku i ziemi świdwińskiej, a wraz z tym sam obiekt. W 1280 roku biskup z Kamienia Pomorskiego Herman von Gleichen sprzedał część swojej ziemi ze Świdwinem margrabiom brandenburskim. Margrabia Albrecht III przekazał ją w lenno w 1286/7 księciu meklemburskiemu Przybysławowi IV z Parchimia, pochodzącemu ze słowiańskiej dynastii Henryka Borwina.
Pełny rozmach prac budowlanych przypadł w udziale księciu Mikołajowi z Orla, który wywodził się z tego samego rodu meklemburskiego. W umowie z margrabią Albrechtem, książę otrzymał w 1292 roku zapewnienie zwrotu kwot wyasygnowanych na umocnienie Świdwina, a więc zamku, gdyż feudałowie nie łożyli funduszy na budowę obwarowań miasta.
W latach 1292 – 1316 wzniesiono kamienne mury obronne o wysokości ponad 12 m. otaczające koliście obszerny dziedziniec zamkowy o promieniu około 25 metrów.
Zamek powstał na piaszczystej łasze rzeki Regi, w miejscu szerokiego rozlewiska, dogodnego do urządzenia brodu. Olbrzymie głazy narzucone na łachę stanowiły ławę fundamentową pod mury o 2,5 metrowej grubości. W celu zabezpieczenia fundamentów nawieziono czarną ziemię bagienną na wysokość 1 metra nad calcem, natomiast zapobieżeniu wilgotności w obrębie zamku służyła 3 metrowa warstwa tej samej spoistej ziemi. Prosty odcinek obwodu zamku wystawiony był na działanie nurtu rzeki i spływ lodów, kierujących się z północy na południe. Rychłe założenie młyna wodnego podniosło poziom wody i zwolniło prąd rzeki. W związku z podwyższeniem lustra wody zaistniała konieczność otoczenia całego zamku parkanem kamiennym, zabezpieczającym mury kapitalne obiektu przed podmywaniem. Podniesienie poziomu wody nadało mu walory obronne zamku nawodnego, wznoszącemu się nad rozlewiskiem spiętrzonej rzeki. Połączenie zamku z traktem uzyskano przez zbudowanie nad fosą mostu zwodzonego. W ten sposób zamek stał się doskonałym punktem kontrolnym na trakcie przy mieście, lecz już poza obrębem jego murów obronnych.
Do elementów obronnych zamku należały: fosa, parkan, most zwodzony, wysokie mury obwodowe i czworoboczna baszta, dostawiona przy bramie do uprzednio wykonanego muru. Korona murów otaczających dziedziniec wykonana była z cegły. Jedyne skrzydło mieszkalne znajdowało się w północnej części zamku, opierając się o cięciwę o długości 33 metrów. Skrzydło mieszkalne było niepodpiwniczone, zapewne jednopiętrowe z przyziemiem dla czeladzi i piętrem dla rycerza, gospodarującego ziemią świdwińską w imieniu księcia. Wnętrze piętra składało się z dwóch sal: sali rycerskiej o 22 metrach długości i komnaty o 8 metrach długości.
Po wycofaniu się książąt Orla ze Świdwina margrabia Waldemar w 1317 roku odstąpił zamek wraz z miastem biskupowi Henrykowi Wachholtzowi z Kamienia za 6.000 marek brandenburskich w srebrze z prawem odkupienia w ciągu 14 lat. W okresie dwóch lat margrabia znalazł odpowiednich nabywców Świdwina, dzięki którym uzyskał 11.000 marek brandenburskich w srebrze. Nowymi właścicielami stali się Duńczyk Mikołaj Olafsohn i Wedego Wedel, rycerz rodu popieranego przez ks. Warcisława IV. W ciągu kilku lat Wedel kupił udział swego kontrahenta i stał się pełnoprawnym właścicielem Świdwina. Rodzina Wedlów panuje na nim do roku 1384. W okresie lat 1384 – 1455 zamek był własnością Krzyżaków, którzy sprzedali go znów elektorowi brandenburskiemu.
Dokumenty z 1517 roku mówią o rozbudowie, przy której zatrudniono 4 murarzy. Załoga zamku składała się wówczas z 30 osób. Przed bramą zbudowano budynek bramny, wiążąc go komunikacyjnie z wieżą, dalsze dwa przedbramia na wale i przy drodze pogłębiały obronę zamku w wypadku ataku. We wschodniej części dziedzińca zbudowano nowe skrzydło w kształcie litery "U".
Od roku 1540 zamek stał się własnością zakonu Joannitów, którzy władali nim do roku 1808, kiedy to został przyjęty przez władze miejskie i był użytkowany przez różne instytucje i urzędy (sąd – skrzydło południowe, urząd podatkowy i katastralny – skrzydło wschodnie, więzienie – skrzydło zachodnie a zbrojownia – skrzydło północne.
W ciągu kilkudziesięciu lat poprzedzających II wojnę światową zamek nie był poddawany żadnym pracom remontowym ani konserwatorskim, co wpływało na jego stan techniczny destrukcyjnie.
Po kilku wiekach brandenburskiego, a następnie pruskiego, panowania Świdwin wrócił do prawowitych właścicieli. Wyzwolenie przyniosły jednostki I Armii Wojska Polskiego i wojska I Frontu Białoruskiego, które w dniach 3 – 7 marca 1945 roku rozbiły pod Świdwinem główne siły X korpusu SS.
Działania wojenne choć ominęły zamek bezpośrednio, to jednak pozbawiły go na pewien czas użytkownika. Pożar, który w latach pięćdziesiątych strawił skrzydło północne przyczynił się do dalszego pogorszenia jego stanu technicznego. Zamek nie nadawał się w takim stanie do dalszego użytkowania. Troska władz państwowych o zachowanie dóbr kultury była przyczyną podjęcia decyzji o odbudowie zamku.
Po odbudowie zamek przeznaczony został na siedzibę zespołu kulturalnego. Skrzydło północne mieści salę widowiskową dla 200 osób wraz z zapleczem, jak holl, szatnia, garderoby, scena, zespół kabinowy i tp. Jednocześnie sala połączona została z salą prób i zespołów amatorskich na II piętrze oraz barem kawowym, usytuowanym w przyziemiu skrzydła wschodniego. Skrzydło południowe w całości zostało przeznaczone dla potrzeb biblioteki. |
|
Powrót do góry |
|
|
carrollus Hetman wielki koronny
Dołączył: 23 Lis 2009 Posty: 1103
|
Wysłany: Wto Lip 14, 2015 11:39 pm Temat postu: |
|
|
Zwiedzanie wnętrz zostawiłem na lepsze czasy. Parkujemy za darmo pod bramą. (fot. czerwiec 2015)
Wieża
|
|
Powrót do góry |
|
|
Becik Rada Królewska
Dołączył: 05 Lis 2007 Posty: 11819 Skąd: Warszawa
|
Wysłany: Nie Maj 29, 2016 11:19 pm Temat postu: |
|
|
Tylko z zewnątrz bo zwiedzanie w środku otwarte podczas sezonu....Jeśli koniec maja to nie sezon to co nim jest?
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Możesz dodawać załączniki na tym forum Możesz ściągać pliki na tym forum
|
Załóż bezpłatnie forum phpbb2 lub phpbb3 na Forumoteka.pl
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|